Met de jaren is onze wetgeving rond buitenshuis roken steeds strenger geworden. Sinds enige maanden mag een sigaretje ook al niet meer in biertenten. Schotse onderzoekers hebben de weerslag van zo’n rookverbod op acute cardiale incidenten bestudeerd. Het aantal ziekenhuisopnames voor acuut coronair syndroom daalde met 14% bij rokers, met 19% bij ex-rokers en met 21% bij personen die nooit hadden gerookt. Een bericht in het medische weekblad de Huisarts.
Eerder onderzoek toonde al aan dat een rookverbod op openbare plaatsen het aantal ziekenhuisopnames voor acuut coronair syndroom doet afnemen. De belangrijkste beperking van deze studies is dat ze hun resultaten niet opsplitsen voor rokers en niet-rokers. In beginsel zijn wettelijke bepalingen voor rookverbod bedoeld om niet-rokers te beschermen tegen de effecten van passief roken. Maar misschien zijn rokers er ook mee geholpen, aldus de huisarts.
In Schotland ging een wettelijk rookverbod op openbare plaatsen van kracht in maart 2006. Gedurende tien maanden voor en zes maanden na de invoering ervan werden prospectief gegevens verzameld over alle patiënten die in Schotse ziekenhuizen werden opgenomen met een acuut coronair syndroom. De twee bestudeerde periodes bestreken telkens dezelfde maanden van het jaar om seizoensgebonden vertekening te vermijden. Het onderzochte effectief omvatte 64% van alle opnamen voor acuut coronair syndroom in het land.
Tussen de twee periodes daalde het aantal ziekenhuisopnamen voor acuut coronair syndroom van 3.235 naar 2.684, wat overeenstemt met 17%. In Engeland, waar er geen openbaar rookverbod van kracht is, vond men voor dezelfde periodes een afname met 4%. In het decennium vóór het invoeren van de wet vond men in Schotland een gemiddelde jaarlijkse afname van 3%, met een maximum van 9%. De afname van het aantal ziekenhuisopnamen was niet toe te schrijven aan een verhoogde mortaliteit van patiënten met een acuut coronair syndroom die het ziekenhuis niet bereikten, want hier noteerde men een afname met 6%, dixit de huisarts. Onderverdeeld naar rookgewoontes zagen de afnamecijfers er als volgt uit: 14% bij rokers, 19% bij ex-rokers en 21% bij personen die nooit hadden gerookt. Deze laatste categorie gaf aan dat ze dankzij de nieuwe wet significant minder aan sigarettenrook werden blootgesteld. Dit werd bevestigd door een afname van het gehalte cotinine in hun bloed.
In de studie hadden niet-rokers met acuut coronair syndroom hogere cotininewaarden dan niet-rokers uit de algemene populatie, wat er nog maar eens op wijst dat passief roken een risicofactor is voor acuut coronair syndroom. Voorts daalde het percentage niet-rokers met zeer hoge cotininewaarden sterker bij de patiënten met een acuut coronair syndroom dan in de algemene bevolking. Daaruit besluiten de onderzoekers dat coronaire incidenten voornamelijk werden voorkómen bij mensen die vóór het van kracht gaan van het rookverbod buitensporig aan tabaksrook waren blootgesteld. Alhoewel het rookverbod er vooral is om niet-rokers te beschermen, toont onderzoek aan dat het ook rokers aanzet tot minder roken of tot rookstop: tijdens de drie maanden die het in voege treden van de wet voorafgingen, was het aantal telefoongesprekken met hulpdiensten voor rookstop in Schotland 67% hoger dan in de drie maanden die erop volgden, schrijft de Huisarts.
Men kan zich verbazen over de snelheid waarmee het effect van het rookverbod optrad. Geweten is dat het risico van acuut coronair syndroom bij rokers al daalt in de eerste dagen na een rookstop. Na één jaar is het met 50% afgenomen. Acuut coronair syndroom is vooral te wijten aan trombusvorming op een geruptureerde plaque, wat het snelle effect kan verklaren. Meteen hebben we ook een gedeeltelijke verklaring waarom het effect van het rookverbod in de Schotse studie duidelijker was bij vrouwelijke niet-rokers. De studie toonde weliswaar een sterkere daling van het cotinine bij vrouwen dan bij mannen, wat op zich al een aanleiding kan zijn voor het sterkere effect. Maar daarnaast weet men dat trombusvorming in de coronaire arteriën niet helemaal volgens hetzelfde pathofysiologische mechanisme verloopt bij vrouwen als bij mannen. Vrouwen lopen door roken een hoger risico dan mannen, waardoor de preventie bij hen een sterker effect sorteert.
In Schotland ging een wettelijk rookverbod op openbare plaatsen van kracht in maart 2006. Gedurende tien maanden voor en zes maanden na de invoering ervan werden prospectief gegevens verzameld over alle patiënten die in Schotse ziekenhuizen werden opgenomen met een acuut coronair syndroom. De twee bestudeerde periodes bestreken telkens dezelfde maanden van het jaar om seizoensgebonden vertekening te vermijden. Het onderzochte effectief omvatte 64% van alle opnamen voor acuut coronair syndroom in het land.
Tussen de twee periodes daalde het aantal ziekenhuisopnamen voor acuut coronair syndroom van 3.235 naar 2.684, wat overeenstemt met 17%. In Engeland, waar er geen openbaar rookverbod van kracht is, vond men voor dezelfde periodes een afname met 4%. In het decennium vóór het invoeren van de wet vond men in Schotland een gemiddelde jaarlijkse afname van 3%, met een maximum van 9%. De afname van het aantal ziekenhuisopnamen was niet toe te schrijven aan een verhoogde mortaliteit van patiënten met een acuut coronair syndroom die het ziekenhuis niet bereikten, want hier noteerde men een afname met 6%, dixit de huisarts. Onderverdeeld naar rookgewoontes zagen de afnamecijfers er als volgt uit: 14% bij rokers, 19% bij ex-rokers en 21% bij personen die nooit hadden gerookt. Deze laatste categorie gaf aan dat ze dankzij de nieuwe wet significant minder aan sigarettenrook werden blootgesteld. Dit werd bevestigd door een afname van het gehalte cotinine in hun bloed.
In de studie hadden niet-rokers met acuut coronair syndroom hogere cotininewaarden dan niet-rokers uit de algemene populatie, wat er nog maar eens op wijst dat passief roken een risicofactor is voor acuut coronair syndroom. Voorts daalde het percentage niet-rokers met zeer hoge cotininewaarden sterker bij de patiënten met een acuut coronair syndroom dan in de algemene bevolking. Daaruit besluiten de onderzoekers dat coronaire incidenten voornamelijk werden voorkómen bij mensen die vóór het van kracht gaan van het rookverbod buitensporig aan tabaksrook waren blootgesteld. Alhoewel het rookverbod er vooral is om niet-rokers te beschermen, toont onderzoek aan dat het ook rokers aanzet tot minder roken of tot rookstop: tijdens de drie maanden die het in voege treden van de wet voorafgingen, was het aantal telefoongesprekken met hulpdiensten voor rookstop in Schotland 67% hoger dan in de drie maanden die erop volgden, schrijft de Huisarts.
Men kan zich verbazen over de snelheid waarmee het effect van het rookverbod optrad. Geweten is dat het risico van acuut coronair syndroom bij rokers al daalt in de eerste dagen na een rookstop. Na één jaar is het met 50% afgenomen. Acuut coronair syndroom is vooral te wijten aan trombusvorming op een geruptureerde plaque, wat het snelle effect kan verklaren. Meteen hebben we ook een gedeeltelijke verklaring waarom het effect van het rookverbod in de Schotse studie duidelijker was bij vrouwelijke niet-rokers. De studie toonde weliswaar een sterkere daling van het cotinine bij vrouwen dan bij mannen, wat op zich al een aanleiding kan zijn voor het sterkere effect. Maar daarnaast weet men dat trombusvorming in de coronaire arteriën niet helemaal volgens hetzelfde pathofysiologische mechanisme verloopt bij vrouwen als bij mannen. Vrouwen lopen door roken een hoger risico dan mannen, waardoor de preventie bij hen een sterker effect sorteert.
