Het aantal sterfgevallen na een hartoperatie is lager op verpleegafdelingen waar méér verpleegkundigen worden ingezet. Dit blijkt uit het doctoraatsonderzoek van Koen Van den Heede van het Centrum voor Ziekenhuis- en Verplegingswetenschap van de K.U. Leuven.
“Verpleegkundigen spelen een essentiële rol in de zorg van patiënten die een hartoperatie ondergaan. Zo zijn ze, in de periode na de hartoperatie, vaak de eersten die merken als er iets fout loopt”, zegt Koen Van den Heede. “Wanneer verpleegkundigen minder patiënten onder hun hoede hebben, merken ze sneller problemen op waardoor de juiste behandeling vlugger van start kan gaan Gevolg: minder complicaties en een lager sterftecijfer.”
Van den Heede bestudeerde in 2003 alle 29 Belgische ziekenhuizen waar hartoperaties worden uitgevoerd. Hij koppelde verpleegkundige personeelsgegevens aan gegevens van 9.054 patiënten die na een geplande hartoperatie op intensieve zorgen en algemene heelkundige verpleegafdelingen verbleven. In de periode na de hartoperatie overleden 308 hartpatiënten of 3,4 procent van het totale aantal, een cijfer dat binnen de internationale standaarden valt.
Het risico op overlijden hangt samen met de leeftijd, het geslacht, de algemene gezondheidstoestand van de patiënt en het type hartoperatie. Uit de studie van Koen Van den Heede blijkt dat, ongeacht deze factoren, het aantal sterfgevallen lager ligt op de algemene heelkundige verpleegafdelingen met de hoogste verpleegkundige personeelsinzet per patiënt.
“De verpleegkundige personeelsinzet is op intensieve zorgen afdelingen tot drie keer hoger dan op algemene heelkundige afdelingen. Dat is ook nodig, omdat de patiënten onmiddellijk na hun hartoperatie het meest kwetsbaar zijn. Onze studie bevestigt dat ook hartpatiënten op algemene heelkundige verpleegafdelingen kwetsbaar zijn en dat verpleegkundigen ook bij deze patiënten een belangrijke rol spelen in het vermijden van complicaties. We berekenden dat, wanneer er in totaal 22 voltijds equivalente verpleegkundigen extra zouden worden ingezet op de algemene heelkundige verpleegafdelingen van de 29 ziekenhuizen, het aantal overlijdens na een hartoperatie zou kunnen dalen van 3,4% naar 2.9%.”, aldus nog Koen Van den Heede.
Het Centrum voor ziekenhuis- en Verplegingswetenschap van de K.U.Leuven coördineert de komende 3 jaar een Europees onderzoeksproject dat verder bouwt op deze studie. Aan de hand van gegevens uit 11 verschillende landen zal berekend worden hoeveel verpleegkundigen er de volgende 10 jaar nodig zijn voor een veilige patiëntenzorg. De studie zal ook aandacht hebben voor de invloed van het opleidingsniveau van verpleegkundigen en de context van de verpleegkundige werkomgeving (bvb. relatie met artsen) op patiëntveiligheid.
Van den Heede bestudeerde in 2003 alle 29 Belgische ziekenhuizen waar hartoperaties worden uitgevoerd. Hij koppelde verpleegkundige personeelsgegevens aan gegevens van 9.054 patiënten die na een geplande hartoperatie op intensieve zorgen en algemene heelkundige verpleegafdelingen verbleven. In de periode na de hartoperatie overleden 308 hartpatiënten of 3,4 procent van het totale aantal, een cijfer dat binnen de internationale standaarden valt.
Het risico op overlijden hangt samen met de leeftijd, het geslacht, de algemene gezondheidstoestand van de patiënt en het type hartoperatie. Uit de studie van Koen Van den Heede blijkt dat, ongeacht deze factoren, het aantal sterfgevallen lager ligt op de algemene heelkundige verpleegafdelingen met de hoogste verpleegkundige personeelsinzet per patiënt.
“De verpleegkundige personeelsinzet is op intensieve zorgen afdelingen tot drie keer hoger dan op algemene heelkundige afdelingen. Dat is ook nodig, omdat de patiënten onmiddellijk na hun hartoperatie het meest kwetsbaar zijn. Onze studie bevestigt dat ook hartpatiënten op algemene heelkundige verpleegafdelingen kwetsbaar zijn en dat verpleegkundigen ook bij deze patiënten een belangrijke rol spelen in het vermijden van complicaties. We berekenden dat, wanneer er in totaal 22 voltijds equivalente verpleegkundigen extra zouden worden ingezet op de algemene heelkundige verpleegafdelingen van de 29 ziekenhuizen, het aantal overlijdens na een hartoperatie zou kunnen dalen van 3,4% naar 2.9%.”, aldus nog Koen Van den Heede.
Het Centrum voor ziekenhuis- en Verplegingswetenschap van de K.U.Leuven coördineert de komende 3 jaar een Europees onderzoeksproject dat verder bouwt op deze studie. Aan de hand van gegevens uit 11 verschillende landen zal berekend worden hoeveel verpleegkundigen er de volgende 10 jaar nodig zijn voor een veilige patiëntenzorg. De studie zal ook aandacht hebben voor de invloed van het opleidingsniveau van verpleegkundigen en de context van de verpleegkundige werkomgeving (bvb. relatie met artsen) op patiëntveiligheid.
