Al lang is er discussie over een eventueel schadelijk effect van cafeïnegebruik door de zwangere vrouw op haar foetus. Een zorgvuldig opgezet onderzoek bekeek de situatie nog eens. De conclusie is dat zwangere vrouwen toch maar beter hun cafeïnegebruik kunnen beperken. Een bericht in het medische weekblad de Huisarts.
Onderzoek brengt uiteenlopende resultaten naar voren. Sommige auteurs vonden een afgenomen geboortegewicht, maar volgens anderen zou het gebruik van cafeïne juist gepaard gaan met een verhoogd geboortegewicht als men corrigeert voor het tabaksgebruik. In 2001 concludeerde het Britse Committee on Toxicity of Chemicals in Food dat het gebruik van meer dan 300 mg cafeïne per dag mogelijk een ongunstig effect had op het geboortegewicht, maar dat er hierover geen eenduidige gegevens bestonden.
Verschillende factoren kunnen verklaren waarom auteurs elkaar zo heftig tegenspreken, schrijft de huisarts. In eerste instantie is het niet zo gemakkelijk om het cafeïnegebruik van personen in studies nauwkeurig in te schatten. Niet alleen koffie en thee bevatten cafeïne, maar ook chocolade en sommige geneesmiddelen. Bovendien kunnen er verwarrende variabelen in het spel zijn: men kan zich bijvoorbeeld voorstellen dat personen die veel koffie drinken ook veel roken, en dat het schadelijke effect van koffie eigenlijk door tabak tot stand wordt gebracht.
De auteurs hebben zo’n 2.600 vrouwen gedurende de zwangerschap gevolgd. De vrouwen werkten met een degelijk gevalideerde vragenlijst die rekening hield met alle mogelijke voedingsbronnen van cafeïne. Hoeveelheden werden berekend met het oog op de specifieke bereidingen die de vrouwen gebruikten. De resultaten werden gecorrigeerd voor antropometrische en obstetrische parameters, en voor de cotinineconcentraties in het speeksel (als merker voor tabaksgebruik) en de consumptie van alcohol. Uit de zorgzaam berekende resultaten bleek dat consumptie van cafeïne een afgenomen geboortegewicht met zich meebrengt. Er werd voor dit effect geen drempeldosis gevonden. Het effect deed zich voor tijdens de drie trimesters van de zwangerschap. Een consumptie van > 100 mg/dag veroorzaakte een afname in geboortegewicht van 34-59 g tijdens het eerste trimester, 24-74 g tijdens het tweede trimester en 66-89 g tijdens het derde trimester. De auteurs bevelen zwangere vrouwen aan alles in het werk te stellen om hun cafeïnegebruik tot een minimum te beperken, aldus nog de huisarts.
Commentatoren in de editie van British Medical Journal waarin de studie verscheen, vinden dit advies wat hard geformuleerd. Ze wijzen erop dat cijfers over het cafeïnegebruik in deze populatie door zelfbeoordeling verworven zijn en daarom aan meetfouten blootstaan. Ze waarschuwen ervoor dat men vrouwen die tijdens de zwangerschap koffie hebben gedronken, hiermee nutteloze schuldgevoelens kan aanpraten. Een meer genuanceerde houding bestaat erin de consumptie van cafeïne door zwangere vrouwen te laten beperken, zolang dit niet als gevolg heeft dat dan weer meer gesuikerde limonade (of alcohol) wordt gedronken, schrijft de Huisarts. Een kop koffie bevat ongeveer 100 mg cafeïne, en een kop thee 50 mg.
Verschillende factoren kunnen verklaren waarom auteurs elkaar zo heftig tegenspreken, schrijft de huisarts. In eerste instantie is het niet zo gemakkelijk om het cafeïnegebruik van personen in studies nauwkeurig in te schatten. Niet alleen koffie en thee bevatten cafeïne, maar ook chocolade en sommige geneesmiddelen. Bovendien kunnen er verwarrende variabelen in het spel zijn: men kan zich bijvoorbeeld voorstellen dat personen die veel koffie drinken ook veel roken, en dat het schadelijke effect van koffie eigenlijk door tabak tot stand wordt gebracht.
De auteurs hebben zo’n 2.600 vrouwen gedurende de zwangerschap gevolgd. De vrouwen werkten met een degelijk gevalideerde vragenlijst die rekening hield met alle mogelijke voedingsbronnen van cafeïne. Hoeveelheden werden berekend met het oog op de specifieke bereidingen die de vrouwen gebruikten. De resultaten werden gecorrigeerd voor antropometrische en obstetrische parameters, en voor de cotinineconcentraties in het speeksel (als merker voor tabaksgebruik) en de consumptie van alcohol. Uit de zorgzaam berekende resultaten bleek dat consumptie van cafeïne een afgenomen geboortegewicht met zich meebrengt. Er werd voor dit effect geen drempeldosis gevonden. Het effect deed zich voor tijdens de drie trimesters van de zwangerschap. Een consumptie van > 100 mg/dag veroorzaakte een afname in geboortegewicht van 34-59 g tijdens het eerste trimester, 24-74 g tijdens het tweede trimester en 66-89 g tijdens het derde trimester. De auteurs bevelen zwangere vrouwen aan alles in het werk te stellen om hun cafeïnegebruik tot een minimum te beperken, aldus nog de huisarts.
Commentatoren in de editie van British Medical Journal waarin de studie verscheen, vinden dit advies wat hard geformuleerd. Ze wijzen erop dat cijfers over het cafeïnegebruik in deze populatie door zelfbeoordeling verworven zijn en daarom aan meetfouten blootstaan. Ze waarschuwen ervoor dat men vrouwen die tijdens de zwangerschap koffie hebben gedronken, hiermee nutteloze schuldgevoelens kan aanpraten. Een meer genuanceerde houding bestaat erin de consumptie van cafeïne door zwangere vrouwen te laten beperken, zolang dit niet als gevolg heeft dat dan weer meer gesuikerde limonade (of alcohol) wordt gedronken, schrijft de Huisarts. Een kop koffie bevat ongeveer 100 mg cafeïne, en een kop thee 50 mg.
