Euthanasiewet faalt

Zeven jaar na de invoering van de euthanasiewet is de kloof tussen wet en medische praktijk groter dan ooit. Dat zegt Prof. Herman Nys in het medische weekblad de Huisarts. Hij haalt daarin scherpe uit naar de euthanasiewet.
Een van de belangrijkste argumenten van de voorstanders van een legalisering van euthanasie was dat ze er moest komen om de wet in overeenstemming te brengen met de medische praktijk. In een ongemeen scherpe aanval op de euthanasiewet in het medisch weekblad de arts' style='color:#00896e;border-bottom:1px dotted #00896e;'>huisarts stelt Prof. Herman Nys dat de wet zeker op dit vlak volledig gefaald heeft en dat de kloof tussen de wet en de praktijk nooit groter was dan vandaag.

Volgens de wet bestaat er niet zoiets als een recht op euthanasie. In de praktijk en in de media wordt euthanasie als een recht beleefd en opgeëist. Volgens de wet moet euthanasie worden toegepast door een arts. In de praktijk zijn het vaak verpleegkundigen die “het vuile werk” moeten opknappen. Volgens de wet moet het verzoek om euthanasie in alle vrijwilligheid door de betrokken patiënt zelf gebeuren. In de praktijk zijn het vaak verwanten, en niet beperkt tot de eerste graad maar ook kleinkinderen, die de vraag stellen en euthanasie afdwingen.
Volgens de wet moet er een schriftelijk verzoek zijn. In de praktijk blijkt een mondeling verzoek te volstaan.

De wet laat euthanasie bij een wilsonbekwame alleen toe op basis van een voorafgaandelijk verzoek en bovendien alleen bij een onomkeerbaar coma. In de praktijk wordt deze regel omzeild door aan een actueel verzoek een lange geldigheidsduur toe te kennen.

De wetgever dacht de euthanasiepraktijk onder medisch toezicht te kunnen houden door de voorwaarde van “een door ziekte of ongeval veroorzaakte ernstige en ongeneeslijke aandoening”. Tijdens de parlementaire voorbereiding van de euthanasiewet werd duidelijk gesteld dat “existentiële nood die buiten het toepassingsgebied van de geneeskunde valt” geen aandoening is. Maar al in de eerste commentaren op de wet werden vraagtekens geplaatst bij de sterkte van deze medische dijk. De vrees van Nys dat dit dode letter zou blijven werd toen afgedaan als ‘kwade trouw’. Ondertussen kreeg Nys naar eigen zeggen wel gelijk.

Langzaam maar zeker evolueren we volgens de Leuvense professor naar een toestand waarin euthanasie als “normaal” medisch handelen wordt beschouwd, waar een patiënt recht op heeft. “Daar is zelfs geen wetswijziging voor nodig. Een nauwelijks te controleren praktijk en nu en dan een goed geregisseerde mediacampagne volstaan.”
09 apr 2009 09u30
zie ook rubriek