Het aantal hangende schadeclaimdossiers voor medische fouten is de afgelopen vijf jaar met 15 procent toegenomen. Dat blijkt uit cijfers van de ziekenfondsen. In 2008 telden het christelijk en het socialistisch ziekenfonds zo'n 950 betwistingen, of een drietal per dag. In 2004 waren dat er 'nog maar' 825.
Vooral bij de Socialistische mutualiteiten komen er jaar na jaar meer hangende dossiers. In 2004 waren dat er landelijk 518, in 2005 585, in 2006 614 en in 2007 626. Voor 2008 wijzen de cijfers opnieuw op een toename. "We zullen op ongeveer 640 claims uitkomen", zegt administratief directeur Renée Van der Veken. "Dat is weer een stijging met een paar procenten." Het gaat om kwesties waarbij het ziekenfonds verdere stappen zet. Dat er gesproken wordt van hangende dossiers komt doordat medische betwistingen meestal jaren aanslepen.
Bij de Christelijke mutualiteit (CM) schommelen de cijfers al jaren rond 310 dossiers. In 2004 waren dat er 309, vorig jaar 313. Dat aantal ligt dus lager dan bij het socialistisch ziekenfonds, waarbij 30 procent van de bevolking is aangesloten. De CM vertegenwoordigt een ledenaantal van 42 procent. "Het verschil in aantal claims komt waarschijnlijk doordat wij twintig regionale ziekenfondsen hebben", zegt Tom Joos, directeur van de verzekeringstechnische diensten van de CM. "Heel wat mensen stappen eerst daar naartoe. Een klacht komt daar al terecht bij een adviserend geneesheer. als die zegt dat er niets aan de hand is, dan stroomt het dossier niet naar ons door."
De Liberale Mutualiteit heeft geen afzonderlijke gegevens over het aantal hangende dossiers, maar wel over de nieuwe gevallen. Die stijgen volgens het ziekenfonds jaar na jaar. In 2004 waren er 51 nieuwe claims, in 2005 57 en in 2006 59. Vorig jaar waren er evenveel. Alleen in 2007 was er een onverklaarbare dip van 50.
Dat het aantal betwistingen in het algemeen toeneemt, is volgens Van der Veken eenvoudig te verklaren. "Patiënten worden mondiger. Bovendien vinden ze makkelijker hun weg naar het ziekenfonds om de kwestie aan te kaarten. Maar ik wil onderstrepen dat we niet met alle dossiers naar de rechtbank gaan." Volgens de Socialistische Mutualiteiten is er in vele gevallen immers geen sprake van een echte fout. Bovendien probeert men zoveel mogelijk geschillen in der minne te regelen met de verzekeringsmaatschappij. Dat gaat sneller. als het echt niet anders kan, wordt er alsnog een gerechtelijke procedure ingezet.
De bedoeling van de overheid was om die hele procedure per 1 januari 2008 te vereenvoudigen. Op die datum zou een fonds voor schadevergoeding van medische fouten worden opgericht, waardoor patiënten niet langer naar de rechtbank zouden moeten stappen, maar sowieso vergoed zouden worden door het fonds. Die zogeheten no fault-wet is er echter nooit gekomen bij gebrek aan uitvoeringsbesluiten.
Inmiddels is er een nieuwe wet voorbereid die lijkt op het Franse model. Ze voorziet twee mogelijkheden. Iemand die het slachtoffer meent te zijn van een medische blunder kan een aanvraag indienen bij het fonds. Dat onderzoekt of er een fout is gebeurd. Is dat het geval, dan wordt de zaak aan de verzekeraar doorgespeeld, die de boel verder afhandelt. Is er niets fout gegaan maar moet er wel een schadevergoeding komen, dan kan dat via het fonds gebeuren.
Het voordeel van het systeem is dat een patiënt de fout van de arts niet meer moet aantonen. Hij moet gewoon bewijzen dat hij schade heeft opgelopen. Het model zou tegen het eind van het jaar van kracht zijn.
Bij de Christelijke mutualiteit (CM) schommelen de cijfers al jaren rond 310 dossiers. In 2004 waren dat er 309, vorig jaar 313. Dat aantal ligt dus lager dan bij het socialistisch ziekenfonds, waarbij 30 procent van de bevolking is aangesloten. De CM vertegenwoordigt een ledenaantal van 42 procent. "Het verschil in aantal claims komt waarschijnlijk doordat wij twintig regionale ziekenfondsen hebben", zegt Tom Joos, directeur van de verzekeringstechnische diensten van de CM. "Heel wat mensen stappen eerst daar naartoe. Een klacht komt daar al terecht bij een adviserend geneesheer. als die zegt dat er niets aan de hand is, dan stroomt het dossier niet naar ons door."
De Liberale Mutualiteit heeft geen afzonderlijke gegevens over het aantal hangende dossiers, maar wel over de nieuwe gevallen. Die stijgen volgens het ziekenfonds jaar na jaar. In 2004 waren er 51 nieuwe claims, in 2005 57 en in 2006 59. Vorig jaar waren er evenveel. Alleen in 2007 was er een onverklaarbare dip van 50.
Dat het aantal betwistingen in het algemeen toeneemt, is volgens Van der Veken eenvoudig te verklaren. "Patiënten worden mondiger. Bovendien vinden ze makkelijker hun weg naar het ziekenfonds om de kwestie aan te kaarten. Maar ik wil onderstrepen dat we niet met alle dossiers naar de rechtbank gaan." Volgens de Socialistische Mutualiteiten is er in vele gevallen immers geen sprake van een echte fout. Bovendien probeert men zoveel mogelijk geschillen in der minne te regelen met de verzekeringsmaatschappij. Dat gaat sneller. als het echt niet anders kan, wordt er alsnog een gerechtelijke procedure ingezet.
De bedoeling van de overheid was om die hele procedure per 1 januari 2008 te vereenvoudigen. Op die datum zou een fonds voor schadevergoeding van medische fouten worden opgericht, waardoor patiënten niet langer naar de rechtbank zouden moeten stappen, maar sowieso vergoed zouden worden door het fonds. Die zogeheten no fault-wet is er echter nooit gekomen bij gebrek aan uitvoeringsbesluiten.
Inmiddels is er een nieuwe wet voorbereid die lijkt op het Franse model. Ze voorziet twee mogelijkheden. Iemand die het slachtoffer meent te zijn van een medische blunder kan een aanvraag indienen bij het fonds. Dat onderzoekt of er een fout is gebeurd. Is dat het geval, dan wordt de zaak aan de verzekeraar doorgespeeld, die de boel verder afhandelt. Is er niets fout gegaan maar moet er wel een schadevergoeding komen, dan kan dat via het fonds gebeuren.
Het voordeel van het systeem is dat een patiënt de fout van de arts niet meer moet aantonen. Hij moet gewoon bewijzen dat hij schade heeft opgelopen. Het model zou tegen het eind van het jaar van kracht zijn.
