Wetenschappers, ingenieurs en bedrijven beginnen een gemeenschappelijke jacht op de perfecte kunstknie. Een Nederlandse consortium onder leiding van Pieter Buma, hoogleraar experimentele orthopedie van het UMC St Radboud, heeft voor dit doel 3,4 miljoen euro subsidie gekregen.
Er wordt al ruim twintig jaar gezocht naar een goede vervanging van kunststof voor de meniscus. Die bestaat uit twee halve maantjes van bindweefsel, eentje aan de binnenkant en eentje aan de buitenkant. Samen zorgen deze twee meniscussen voor een soepel scharnierend kniegewricht en extra stabiliteit. Bovendien functioneren ze als schokbreker, bijvoorbeeld bij het springen.
‘Gaat zo’n meniscus kapot, dan moet die er meestal uit”, zegt Buma. ‘Helaas krijgt een patiënt daarna vrijwel altijd problemen met zijn kniegewricht. Het dempende kraakbeen op onder- en bovenbeen trekt zich steeds verder terug en kan zelfs helemaal verdwijnen.’
Aan dit slijtageverschijnsel, artrose, leiden naar schatting twee miljoen Nederlanders. Door de vergrijzing neemt het aantal mensen met artrose snel toe.
Het project waarvoor het consortium geld heeft gekregen moet in vier jaar tijd een stevige, goed functionerende meniscus opleveren op basis van polymeren van DSM. ‘We proberen met deze kunstmeniscus in een vroeg stadium verdere slijtage van het kniegewricht te voorkomen’, zegt Buma.
Volgens de hoogleraar is het niet eenvoudig om een goede kunstknie te ontwerpen. ‘Het materiaal moet bij een grote belasting niet breken of scheuren, het moet zacht en zeer taai zijn, het moet niet of nauwelijks slijten en het moet soepel scharnieren. Bovendien is het erg belangrijk dat de kunstmeniscus goed op zijn plaats blijft zitten.’
Dat probleem speelt op bij de huidige generatie kunstknieën. Door het ontbreken van goede fixatie wordt de kunstmatige meniscus bij het gebruik naar buiten wordt gedrukt. Daarmee verliest hij alsnog zijn functie. ‘Als je twee jaar na zo´n transplantatie een mri-opname van de knie bekijkt, dan zit de meniscus in veel gevallen buiten het gewricht.’
Het nieuwe polymeermateriaal voor de kunstmeniscus wordt geleverd door DSM Biomedical uit Geleen. Kennis over de markt voor implantaten wordt ingebracht door Biomet uit Dordrecht en Baat Medical Engineering uit Hengelo.
De Technische Universiteit Eindhoven kijkt in meer detail naar de effecten van de kunstmeniscus. In computersimulaties kunnen zij bijvoorbeeld voorspellen wat het effect van overbelasting op de kraakbeenschade is. Het Universitair Medisch Centrum Groningen kijkt naar de wrijvingskrachten, naar de concrete effecten van de kunstmeniscus op het kraakbeen in het kniegewricht.
‘Gaat zo’n meniscus kapot, dan moet die er meestal uit”, zegt Buma. ‘Helaas krijgt een patiënt daarna vrijwel altijd problemen met zijn kniegewricht. Het dempende kraakbeen op onder- en bovenbeen trekt zich steeds verder terug en kan zelfs helemaal verdwijnen.’
Aan dit slijtageverschijnsel, artrose, leiden naar schatting twee miljoen Nederlanders. Door de vergrijzing neemt het aantal mensen met artrose snel toe.
Het project waarvoor het consortium geld heeft gekregen moet in vier jaar tijd een stevige, goed functionerende meniscus opleveren op basis van polymeren van DSM. ‘We proberen met deze kunstmeniscus in een vroeg stadium verdere slijtage van het kniegewricht te voorkomen’, zegt Buma.
Volgens de hoogleraar is het niet eenvoudig om een goede kunstknie te ontwerpen. ‘Het materiaal moet bij een grote belasting niet breken of scheuren, het moet zacht en zeer taai zijn, het moet niet of nauwelijks slijten en het moet soepel scharnieren. Bovendien is het erg belangrijk dat de kunstmeniscus goed op zijn plaats blijft zitten.’
Dat probleem speelt op bij de huidige generatie kunstknieën. Door het ontbreken van goede fixatie wordt de kunstmatige meniscus bij het gebruik naar buiten wordt gedrukt. Daarmee verliest hij alsnog zijn functie. ‘Als je twee jaar na zo´n transplantatie een mri-opname van de knie bekijkt, dan zit de meniscus in veel gevallen buiten het gewricht.’
Het nieuwe polymeermateriaal voor de kunstmeniscus wordt geleverd door DSM Biomedical uit Geleen. Kennis over de markt voor implantaten wordt ingebracht door Biomet uit Dordrecht en Baat Medical Engineering uit Hengelo.
De Technische Universiteit Eindhoven kijkt in meer detail naar de effecten van de kunstmeniscus. In computersimulaties kunnen zij bijvoorbeeld voorspellen wat het effect van overbelasting op de kraakbeenschade is. Het Universitair Medisch Centrum Groningen kijkt naar de wrijvingskrachten, naar de concrete effecten van de kunstmeniscus op het kraakbeen in het kniegewricht.
