Verpleegkundigen willen actievere rol in euthanasiepraktijk

De overgrote meerderheid van de verpleegkundigen in Vlaanderen staat positief tegenover euthanasie en andere medische beslissingen aan het levenseinde bij terminale patiënten. Zeventig procent van de verpleegkundigen meent echter wel dat euthanasie kan voorkomen worden door goede palliatieve zorg. Dat blijkt uit een studie van de onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde van de Vrije Universiteit Brussel in samenwerking met het Bio-ethisch Instituut van Gent. De cijfers tonen aan dat de wettelijke richtlijnen achterhaald zijn door de klinische praktijk.
De studie peilde in heel Vlaanderen naar de houding van een representatief staal van 3327 verpleegkundigen tegenover euthanasie en andere medische beslissingen die een impact hebben op het levenseinde van terminaal zieke patiënten. De resultaten tonen aan dat 93 procent van de verpleegkundigen het eens zijn met het stopzetten of niet opstarten van levensverlengende behandelingen. 96 procent staat achter het opdrijven van pijn- of symptoombestrijding met een mogelijk levensverkortend effect, en 92 procent aanvaardt de praktijk van euthanasie voor terminaal zieke patiënten. Euthanasie is het toedienen van middelen met het expliciete doel het leven van de patiënt op diens verzoek te beëindigen, en is in ons land bij wet geregeld. Maar liefst 57 procent vindt zelfs het toepassen van euthanasie zonder dat de patiënt nog een verzoek kan richten aanvaardbaar – iets wat momenteel niet toegelaten is door de wet. Zeventig procent van de verpleegkundigen meent echter wel dat euthanasie kan voorkomen worden door goede palliatieve zorg.

Wat hun eigen rol in dergelijke beslissingen rond het levenseinde betreft, vinden de meeste verpleegkundigen dat ze betrokken moeten worden in de besluitvorming. Hoewel 61 procent akkoord gaat dat het toedienen van levensbeëindigende middelen geen taak is voor een verpleegkundige, is 43 procent toch bereid om dit in bepaalde gevallen te doen.

De wet laat niet toe dat verpleegkundigen middelen toedienen in het kader van euthanasie. Maar volgens de onderzoekers wordt de regelgeving achterhaald door de klinische praktijk. Ze pleiten ervoor om de rol van de verpleegkundigen duidelijker te maken in de wetgeving of in heldere richtlijnen, maar benadrukken dat hierbij rekening moet gehouden worden met de sector waarin de verpleegkundigen actief zijn. Zo zien thuisverpleegkundigen hun rol in medische beslissingen aan het levenseinde van terminale patiënten doorgaans een stuk minder actief dan hun collega’s in ziekenhuizen en rusthuizen.

Referenties:
Inghelbrecht E, Bilsen J, Mortier F, Deliens L. Attitudes of nurses towards euthanasia and towards their role in euthanasia: A nationwide study in Flanders, Belgium.
Int J Nurs Stud. 2009; 46(9): 1209-18.

Inghelbrecht E, Bilsen J, Mortier F, Deliens L. Nurses' attitudes towards end-of-life decisions in medical practice: a nationwide study in Flanders, Belgium. Palliat Med. 2009 Jul 15
12 aug 2009 15u25