Van geneesvrouwen en vroedheren

De Orde der Geneesheren. De hoofdgeneesheer. De geneesheer-specialist. In het taalgebruik, althans in wetten en reglementen – is de dokter nog steeds een man. Nahima Lanjri en Sabine de Bethune (beiden CD&V) willen daar verandering in brengen en dienen in de Senaat een wetsvoorstel in dat het gebruik van het woord ‘geneesheer’ moet bannen. In de plaats daarvan kiezen ze voor het genderneutrale ‘arts’. Ze maken hun plannen bekend in het medisch weekblad de Huisarts.
Geneesheren zijn mannen en verpleegsters vrouwen. Zo was het jarenlang. In de verpleegkunde werd de knop ondertussen omgedraaid en spreekt men vandaag doorgaans van een verpleegkundige, eerder dan van een verpleegster. Bij geneesheren ligt dat nog iets moeilijker, hoewel in et normale gebruik van de taal tegenwoordig vaker van een arts dan van een geneesheer wordt gesproken. In wetteksten blijft men echter consequent over geneesheren spreken. Nahima Lanjri en Sabine de Bethune, hierin gesteund door voormalig minister Wivina Demeester, willen hier paal en perk aan stellen en dienen in de Senaat een wetsvoorstel in waardoor het woord ‘geneesheer’ door het genderneutrale ‘arts’ wordt vervangen in de Wet over ziekenhuizen en andere verzorgingsinrichtingen.

Lanjri en de Bethune voelen zich voor deze demarche gesteund door de Raad van Europa, die al in 1990 de nadruk legde op de fundamentele rol van taal in het vormen van een individuele sociale identiteit, alsook op de interactie die bestaat tussen taal en sociale gedragingen. Seksisme in de taal leidt er volgens de Raad van Europa toe dat de gelijkheid tussen man en vrouw afgeremd wordt. De Raad van Europa stelt daarom voor genderneutrale terminologie te gebruiken in wetteksten.

De twee senatrices beseffen dat een wijziging van de terminologie in de Wet over de ziekenhuizen slechts een begin is. In heel wat meer wetteksten wordt vandaag nog steeds het woord ‘geneesheer’ gebruikt. Met hun wetsvoorstel willen ze vooral het debat aanwakkeren en verder open trekken. Ze stellen voor een taalcommissie op te richten die een handleiding kan schrijven en werk maakt van een lijst met alternatieve, neutrale beroepsnamen. In het eigen wetsvoorstel stellen ze naast arts ook het gebruik van ‘vroedkundige’ voor in de plaats van vroedvrouw.

De twintigste verjaardag van de aanbeveling van de Raad van Europa rond niet-gendergeladen taal is volgens Lanjri en de Bethune een mooie gelegenheid om hier ook in België werk van te maken.
24 sep 2009 10u21
zie ook rubriek