“Zonder een parallelle verlaging van de armoede zul je geen verlaging van malaria kunnen bewerkstelligen.” Dat zegt Alain Nahum, onderzoeker bij het Instituut voor Tropische Geneeskunde, na onderzoek in Benin. De nieuwe combinatiemiddelen tegen malaria werken inderdaad – wat van het aloude chloroquine niet meer gezegd kan worden – maar wat baat het als de bevolking zich geen geschikte behandeling, met inbegrip van insecticide en bednetten, kan permitteren? Nahum, zelf Beninees, kreeg voor zijn onderzoek de doctorstitel aan de Universiteit van Antwerpen.
Nahum verzamelde vanaf 2004 bloedstalen van kinderen met koorts, in een malariagebied bij Cotonou, de economische hoofdstad van Benin. Meer dan de helft van de kinderen is er met malaria besmet. Op dat ogenblik maakte Benin de overstap van de klassieke antimalariamiddelen, genre chloroquine (Nivaquine©), naar combinatiemiddelen met artesunaat, een stof uit een Chinese plant. Zijn onderzoek liet zien wat intussen algemeen aanvaard is: het aloude eerstelijnsmiddel chloroquine, én het tweedelijnsmiddel SP ( sulfadoxine-pyrimethamine) werken nog nauwelijks (chloroquine was onwerkzaam in tweederde van de gevallen, SP in de helft van de gevallen). Maar als je SP combineerde met artesunaat, werkte de combinatie in 95% van de gevallen!
Artesunaat is op dit ogenblik nog het enige middel waartegen geen resistentie bestaat, en het zou een ramp zijn mocht ook dit middel wegvallen. Om de kans op resistentie te verlagen, wordt het altijd gecombineerd met een tweede middel, dat op zich minder werkzaam is, maar de combinatie wel dodelijker maakt. (Artemisinederivaten werken krachtig maar kort, en het tweede middel ruimt op wat dan nog overschiet.)
In 2004 ging Benin over op combinatiemiddelen, maar de mensen bleven de oude middelen gebruiken, en kleine winkeltjes bleven ze verkopen. Omdat ze goedkoper zijn – een belangrijke overweging voor arme mensen.
Nahum stelde in zijn onderzoek de verwachte piek in besmettingen vast die samenhangt met het regenseizoen en de bijbehorende muggenpiek. Maar hij stelde ook een tweede piek vast, wanneer het Nokoue-meer overstroomde. Aan die piek zou iets te doen zijn door dijken en waterbeheersingswerken, maar dat kost geld.
Nahum toonde aan dat de juiste geneesmiddelen veel leed kunnen vermijden, maar de ziekte behandelen is niet voldoende. Om malaria effectief te bestrijden, zijn ook door de overheid georganiseerde binnenhuis-verstuivingen met insecticide tegen de malariamuggen nodig, en muskietennetten die met langdurig werkende insecticiden behandeld zijn. Maar ook die kosten geld. Malariabestrijding op zich heeft weinig zin zonder gelijktijdige armoedebestrijding.
Artesunaat is op dit ogenblik nog het enige middel waartegen geen resistentie bestaat, en het zou een ramp zijn mocht ook dit middel wegvallen. Om de kans op resistentie te verlagen, wordt het altijd gecombineerd met een tweede middel, dat op zich minder werkzaam is, maar de combinatie wel dodelijker maakt. (Artemisinederivaten werken krachtig maar kort, en het tweede middel ruimt op wat dan nog overschiet.)
In 2004 ging Benin over op combinatiemiddelen, maar de mensen bleven de oude middelen gebruiken, en kleine winkeltjes bleven ze verkopen. Omdat ze goedkoper zijn – een belangrijke overweging voor arme mensen.
Nahum stelde in zijn onderzoek de verwachte piek in besmettingen vast die samenhangt met het regenseizoen en de bijbehorende muggenpiek. Maar hij stelde ook een tweede piek vast, wanneer het Nokoue-meer overstroomde. Aan die piek zou iets te doen zijn door dijken en waterbeheersingswerken, maar dat kost geld.
Nahum toonde aan dat de juiste geneesmiddelen veel leed kunnen vermijden, maar de ziekte behandelen is niet voldoende. Om malaria effectief te bestrijden, zijn ook door de overheid georganiseerde binnenhuis-verstuivingen met insecticide tegen de malariamuggen nodig, en muskietennetten die met langdurig werkende insecticiden behandeld zijn. Maar ook die kosten geld. Malariabestrijding op zich heeft weinig zin zonder gelijktijdige armoedebestrijding.
