De tseetseevlieg is een beruchte overbrenger van Afrikaanse trypanosomiasis of slaapziekte. Hoewel slechts een erg klein deel van de tseetseevliegpopulatie drager is van de Trypanosoma-parasiet, blijft de ziekte jaarlijks heel wat slachtoffers maken. Onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel en het Instituut voor Tropische Geneeskunde hebben nu ontdekt dat dit komt door een slimme truc van de parasiet, die ervoor zorgt dat besmette tseetseevliegen een groter aantal mensen en dieren moeten bijten om zich te voeden.
De tseetseevlieg is een beruchte overbrenger van Afrikaanse Trypanosomiasis of slaapziekte. Deze ziekte wordt veroorzaakt door de Trypanosoma-parasiet en kan zowel de menselijke bevolking als hun veestapel bedreigen. Wanneer ze niet behandeld wordt, kan ze zelfs dodelijk zijn. In normale tseetseevliegpopulaties is slechts een klein deel besmet met Trypanosoma brucei, zodat het aantal contacten tussen besmette vliegen en hun slachtoffers een bepalende rol speelt in het overbrengen van de ziekte.
Omdat tseetseevliegen leven van het bloed van hun gastheer, beschikken ze over een complex speekselmengsel dat bloedstolling tegengaat waardoor ze zich ongehinderd kunnen voeden. Uit een experimentele studie van enkele immunologen van de Vrije Universiteit Brussel en het Instituut voor Tropische geneeskunde blijkt nu echter dat de parasiet zijn verspreiding probeert te bespoedigen door de samenstelling van het vliegenspeeksel te wijzigen. Bij besmette tseetseevliegen blijkt speekselfunctie die bloedstolling moet tegengaan aanzienlijk verminderd. Hun speeksel vertoont een aanzienlijk afgenomen antithrombine-activiteit waardoor het stollingswerend effect verzwakte. Doordat het bloed van de gastheer sneller stolt, zijn de tseetseevliegen verplicht sneller een andere gastheer op te zoeken om zich verder te voeden, zodat de parasiet de kans krijgt zich bij een groter aantal slachtoffers te verspreiden.
De ontdekking verklaart hoe het kan dat trypanosoombesmettingen bij mensen zo talrijk kunnen blijven terwijl het aantal besmette tseetseevliegen in werkelijkheid erg laag is.
Omdat tseetseevliegen leven van het bloed van hun gastheer, beschikken ze over een complex speekselmengsel dat bloedstolling tegengaat waardoor ze zich ongehinderd kunnen voeden. Uit een experimentele studie van enkele immunologen van de Vrije Universiteit Brussel en het Instituut voor Tropische geneeskunde blijkt nu echter dat de parasiet zijn verspreiding probeert te bespoedigen door de samenstelling van het vliegenspeeksel te wijzigen. Bij besmette tseetseevliegen blijkt speekselfunctie die bloedstolling moet tegengaan aanzienlijk verminderd. Hun speeksel vertoont een aanzienlijk afgenomen antithrombine-activiteit waardoor het stollingswerend effect verzwakte. Doordat het bloed van de gastheer sneller stolt, zijn de tseetseevliegen verplicht sneller een andere gastheer op te zoeken om zich verder te voeden, zodat de parasiet de kans krijgt zich bij een groter aantal slachtoffers te verspreiden.
De ontdekking verklaart hoe het kan dat trypanosoombesmettingen bij mensen zo talrijk kunnen blijven terwijl het aantal besmette tseetseevliegen in werkelijkheid erg laag is.
