Ondanks heel wat inspanningen vanuit de zorgsector blijft een ziekenhuisopname voor de meeste mensen een allesbehalve aangename ervaring. Op 1 september 2010 ging een doctoraatsonderzoek van start dat de ruimtelijke aspecten van die beleving in kaart wil brengen. Ziekenhuizen die hieraan willen meewerken, of artsen en verpleegkundigen die ervaringen willen delen, kunnen zich melden.
Internationale onderzoeken tonen aan dat de omgeving een invloed heeft op het welbevinden van patiënten. Het zorggebouw speelt dan ook een rol in het genezingsproces. De resultaten van die internationale onderzoeken gaan vooral over exact meetbare aspecten als afmetingen en ideale temperatuur. Onderzoek naar het effect van de architectuur op het algemeen welbevinden staat daarentegen nog in de kinderschoenen.
"Op dit moment gaan architecten bij het ontwerpen van een zorggebouw uit van een standaardgebruiker: een jonge, fitte man van 1m82 die staand of stappend de ruimte verkent", verduidelijkt architect-ingenieur en doctoranda Margo Annemans. "Over de beleving van gedifferentieerde gebruikers is weinig of geen wetenschappelijke kennis voorhanden. Ook naslagwerken over architectuur maken zelden onderscheid tussen de verschillende gebruikers. In een ziekenhuisomgeving ervaren heel wat gebruikers het gebouw nochtans vanuit een liggend perspectief. Daarom willen we in dit onderzoek het liggend perspectief integreren en zo de architectuur van zorginstellingen op een innovatieve manier benaderen".
De doelstelling van het doctoraatsonderzoek is tweeledig. Enerzijds wil Margo Annemans de ruimtelijke aspecten, die het welbevinden van patiënten in een ziekenhuisomgeving beïnvloeden, identificeren en documenteren. Bedoeling is tot een verbeterde kennis over ruimtebeleving te komen vanuit een alternatief perspectief, namelijk dat van de liggende patiënten. Om de resultaten van het eerste luik te vertalen naar de architectuurpraktijk, werkt Annemans ook aan een wetenschappelijk gevalideerde, praktisch bruikbare methodiek. "Die moet architecten begeleiden tijdens het ontwerpproces, zonder hen in een strak keurslijf te dwingen", zegt Margo Annemans die met haar doctoraatsstudie architecten de middelen wil geven om zorggebouwen te ontwerpen die optimaal inspelen op de behoeften van patiënten en andere gebruikers.
Promotor van het doctoraatsonderzoek is professor Ann Heylighen, verbonden aan het departement Architectuur, Stedenbouw & Ruimtelijke Ordening van de KUL, waar ze het ontwerpproces in architectuur en aanverwante disciplines bestudeert. Maar ook professor psychologie Chantal Van Audenhove, coördinator bij Lucas, het onderzoeks- en opleidingsinstituut voor de gezondheidszorg verbonden aan de K.U.Leuven, heeft als co-promotor haar schouders onder het onderzoek gezet. Het onderzoek wordt mogelijk gemaakt met steun van IWT, onder de vorm van een Baekelandmandaat waarbij een samenwerking wordt aangegaan tussen de K.U.Leuven en osar architecten nv.
AdM
Hebt u nuttige informatie over of ervaring met het thema van het doctoraatsonderzoek, neem dan contact op met Margo Annemans (margo.annemans@asro.kuleuven.be). Ook tips over ziekenhuislocaties waar veldwerk kan worden gedaan zijn welkom.
"Op dit moment gaan architecten bij het ontwerpen van een zorggebouw uit van een standaardgebruiker: een jonge, fitte man van 1m82 die staand of stappend de ruimte verkent", verduidelijkt architect-ingenieur en doctoranda Margo Annemans. "Over de beleving van gedifferentieerde gebruikers is weinig of geen wetenschappelijke kennis voorhanden. Ook naslagwerken over architectuur maken zelden onderscheid tussen de verschillende gebruikers. In een ziekenhuisomgeving ervaren heel wat gebruikers het gebouw nochtans vanuit een liggend perspectief. Daarom willen we in dit onderzoek het liggend perspectief integreren en zo de architectuur van zorginstellingen op een innovatieve manier benaderen".
De doelstelling van het doctoraatsonderzoek is tweeledig. Enerzijds wil Margo Annemans de ruimtelijke aspecten, die het welbevinden van patiënten in een ziekenhuisomgeving beïnvloeden, identificeren en documenteren. Bedoeling is tot een verbeterde kennis over ruimtebeleving te komen vanuit een alternatief perspectief, namelijk dat van de liggende patiënten. Om de resultaten van het eerste luik te vertalen naar de architectuurpraktijk, werkt Annemans ook aan een wetenschappelijk gevalideerde, praktisch bruikbare methodiek. "Die moet architecten begeleiden tijdens het ontwerpproces, zonder hen in een strak keurslijf te dwingen", zegt Margo Annemans die met haar doctoraatsstudie architecten de middelen wil geven om zorggebouwen te ontwerpen die optimaal inspelen op de behoeften van patiënten en andere gebruikers.
Promotor van het doctoraatsonderzoek is professor Ann Heylighen, verbonden aan het departement Architectuur, Stedenbouw & Ruimtelijke Ordening van de KUL, waar ze het ontwerpproces in architectuur en aanverwante disciplines bestudeert. Maar ook professor psychologie Chantal Van Audenhove, coördinator bij Lucas, het onderzoeks- en opleidingsinstituut voor de gezondheidszorg verbonden aan de K.U.Leuven, heeft als co-promotor haar schouders onder het onderzoek gezet. Het onderzoek wordt mogelijk gemaakt met steun van IWT, onder de vorm van een Baekelandmandaat waarbij een samenwerking wordt aangegaan tussen de K.U.Leuven en osar architecten nv.
AdM
Hebt u nuttige informatie over of ervaring met het thema van het doctoraatsonderzoek, neem dan contact op met Margo Annemans (margo.annemans@asro.kuleuven.be). Ook tips over ziekenhuislocaties waar veldwerk kan worden gedaan zijn welkom.
