Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij vrouwen in Vlaanderen. Eén derde van alle kankers bij de vrouw zijn borstkankers. De meeste van die tumoren komen voor bij vrouwen ouder dan 50 jaar. Als borstkanker in een vroeg stadium ontdekt wordt, is er meestal een minder ingrijpende operatie en behandeling nodig. Ook de kans op volledige genezing is in dat geval aanzienlijk groter.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een bevolkingsonderzoek met een screeningsmammografie toelaat om kanker' style='color:#00896e;border-bottom:1px dotted #00896e;'>borstkanker in een vroeg stadium op te sporen. Door deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek kan borstkanker gevonden worden lang voor u het kan voelen.
Het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker geeft vrouwen van 50 tot en met 69 jaar de mogelijkheid om de 2 jaar een screeningsmammografie te laten nemen. Het onderzoek is gratis, vrouwen hoeven geen remgeld te betalen.
Hoe betrouwbaar is het resultaat?
De screeningsmammografie is momenteel de beste manier om borstkanker in een vroeg stadium op te sporen. Op de röntgenfoto's kunnen radiologen in de borst afwijkingen zien die nog niet gevoeld kunnen worden met de hand.
Zoals elk onderzoek heeft ook de mammografie haar beperkingen. Hoewel de onderzoeken en beoordelingen met de grootste zorg gebeuren, is het toch mogelijk dat bepaalde kankers niet worden gevonden. Dat is ook zo bij een 'gewone' mammografie al dan niet samen met een echografie. Ongeveer 10% à 15% van de borstkankers wordt niet ontdekt omdat ze niet zichtbaar zijn op een mammografie. In de periode tussen twee opeenvolgende mammografieën moet u dus alert blijven voor veranderingen in de borst.
Voor een zo groot mogelijke betrouwbaarheid is het nodig het onderzoek om de twee jaar te herhalen. Bij vroegtijdige opsporing van borstkanker zijn veel afwijkingen immers nog heel klein. Een afwijking kan vaak slechts worden waargenomen door foto's van verschillende tijdstippen te vergelijken.
Een andere mogelijke beperking is dat er afwijkingen kunnen gevonden worden waarvan de vrouw nooit last zou ondervinden wanneer ze niet ontdekt waren en die voor haar niet levensbedreigend zijn. Hierdoor zal de vrouw ten onrechte onderzoeken en eventueel behandelingen moeten ondergaan.
Soms gebeurt het dat er afwijkingen op de foto's te zien die niet op kanker wijzen maar waarbij de radiologen verschillen van mening of er al dan niet bijkomend onderzoek nodig is. Dan gebeurt een beslissende beoordeling door een derde radioloog. Het feit dat een 3de lezing nodig was, wordt steeds meegedeeld aan de arts en de radioloog zodat ze in specifieke gevallen toch kunnen beslissen tot verder onderzoek.
Het komt er dus op aan om een goed evenwicht te vinden tussen voldoende kankers opsporen en niet teveel onnodig vrouwen ongerust maken.
Waarom is het bevolkingsonderzoek enkel voor 50- tot en met 69-jarigen?
In Vlaanderen worden iets minder dan 5 van de 10 borstkankers ontdekt bij vrouwen van 50 tot 70 jaar. Voor vrouwen van 50 tot en met 69 jaar wordt mammografie beschouwd als het beste middel om borstkanker in een vroeg stadium op te sporen. Vroeg betekent voordat de vrouw klachten heeft of veranderingen aanwezig zijn die op borstkanker kunnen wijzen.
In Vlaanderen worden ongeveer 2,5 van de 10 borstkankers ontdekt bij vrouwen jonger dan 50 jaar, en dan voornamelijk bij vrouwen vanaf 40 jaar. Bij vrouwen jonger dan 50 jaar is röntgenonderzoek minder geschikt voor vroege opsporing in het kader van een bevolkingsonderzoek, omdat er dan nog vaak veel klierweefsel in de borsten zit. Dat maakt de röntgenfoto's moeilijker te beoordelen bij vrouwen zonder klachten. Het borstweefsel is bij deze groep ook nog gevoeliger voor straling.
Er is onvoldoende bewijskracht dat borstkankerscreening van vrouwen van 40 tot 49 jaar voordelig is. Bij deze groep kunnen de nadelen van borstkankerscreening groter zijn dan de voordelen. Vrouwen kunnen zich in overleg met hun arts wel individueel laten onderzoeken.
In Vlaanderen worden ongeveer 3 van de 10 borstkankers ontdekt bij vrouwen ouder dan 70 jaar. Over de effecten van een opsporingsprogramma voor deze leeftijdsgroep spreken de resultaten van wetenschappelijke studies elkaar tegen. Bij vrouwen ouder dan 69 jaar is niet aangetoond dat de voordelen belangrijker zijn dan de nadelen. Vrouwen kunnen zich in overleg met hun arts wel individueel laten onderzoeken.
Het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker geeft vrouwen van 50 tot en met 69 jaar de mogelijkheid om de 2 jaar een screeningsmammografie te laten nemen. Het onderzoek is gratis, vrouwen hoeven geen remgeld te betalen.
Hoe betrouwbaar is het resultaat?
De screeningsmammografie is momenteel de beste manier om borstkanker in een vroeg stadium op te sporen. Op de röntgenfoto's kunnen radiologen in de borst afwijkingen zien die nog niet gevoeld kunnen worden met de hand.
Zoals elk onderzoek heeft ook de mammografie haar beperkingen. Hoewel de onderzoeken en beoordelingen met de grootste zorg gebeuren, is het toch mogelijk dat bepaalde kankers niet worden gevonden. Dat is ook zo bij een 'gewone' mammografie al dan niet samen met een echografie. Ongeveer 10% à 15% van de borstkankers wordt niet ontdekt omdat ze niet zichtbaar zijn op een mammografie. In de periode tussen twee opeenvolgende mammografieën moet u dus alert blijven voor veranderingen in de borst.
Voor een zo groot mogelijke betrouwbaarheid is het nodig het onderzoek om de twee jaar te herhalen. Bij vroegtijdige opsporing van borstkanker zijn veel afwijkingen immers nog heel klein. Een afwijking kan vaak slechts worden waargenomen door foto's van verschillende tijdstippen te vergelijken.
Een andere mogelijke beperking is dat er afwijkingen kunnen gevonden worden waarvan de vrouw nooit last zou ondervinden wanneer ze niet ontdekt waren en die voor haar niet levensbedreigend zijn. Hierdoor zal de vrouw ten onrechte onderzoeken en eventueel behandelingen moeten ondergaan.
Soms gebeurt het dat er afwijkingen op de foto's te zien die niet op kanker wijzen maar waarbij de radiologen verschillen van mening of er al dan niet bijkomend onderzoek nodig is. Dan gebeurt een beslissende beoordeling door een derde radioloog. Het feit dat een 3de lezing nodig was, wordt steeds meegedeeld aan de arts en de radioloog zodat ze in specifieke gevallen toch kunnen beslissen tot verder onderzoek.
Het komt er dus op aan om een goed evenwicht te vinden tussen voldoende kankers opsporen en niet teveel onnodig vrouwen ongerust maken.
Waarom is het bevolkingsonderzoek enkel voor 50- tot en met 69-jarigen?
In Vlaanderen worden iets minder dan 5 van de 10 borstkankers ontdekt bij vrouwen van 50 tot 70 jaar. Voor vrouwen van 50 tot en met 69 jaar wordt mammografie beschouwd als het beste middel om borstkanker in een vroeg stadium op te sporen. Vroeg betekent voordat de vrouw klachten heeft of veranderingen aanwezig zijn die op borstkanker kunnen wijzen.
In Vlaanderen worden ongeveer 2,5 van de 10 borstkankers ontdekt bij vrouwen jonger dan 50 jaar, en dan voornamelijk bij vrouwen vanaf 40 jaar. Bij vrouwen jonger dan 50 jaar is röntgenonderzoek minder geschikt voor vroege opsporing in het kader van een bevolkingsonderzoek, omdat er dan nog vaak veel klierweefsel in de borsten zit. Dat maakt de röntgenfoto's moeilijker te beoordelen bij vrouwen zonder klachten. Het borstweefsel is bij deze groep ook nog gevoeliger voor straling.
Er is onvoldoende bewijskracht dat borstkankerscreening van vrouwen van 40 tot 49 jaar voordelig is. Bij deze groep kunnen de nadelen van borstkankerscreening groter zijn dan de voordelen. Vrouwen kunnen zich in overleg met hun arts wel individueel laten onderzoeken.
In Vlaanderen worden ongeveer 3 van de 10 borstkankers ontdekt bij vrouwen ouder dan 70 jaar. Over de effecten van een opsporingsprogramma voor deze leeftijdsgroep spreken de resultaten van wetenschappelijke studies elkaar tegen. Bij vrouwen ouder dan 69 jaar is niet aangetoond dat de voordelen belangrijker zijn dan de nadelen. Vrouwen kunnen zich in overleg met hun arts wel individueel laten onderzoeken.
