Overgevoeligheid aan hazelnoten is vandaag de sterkst groeiende allergie in Europa. Dat is het gevolg van de toenemende consumptie van deze noten, onder meer via chocolade.
"Deze voedselallergie treft niet alleen volwassenen maar duikt opmerkelijk genoeg ook op bij heel wat jonge kinderen en zelfs zuigelingen die nooit hazelnoten aten", zegt professor immunologie Didier Ebo (UZA, Universiteit Antwerpen). Zijn team deed onderzoek naar hazelnootallergie bij jonge kinderen en volwassenen. Zij ontdekten dat ook de leeftijd een rol speelt. "Volwassenen vertonen eerder milde allergische reacties zoals een lichte zwelling van mond of keel terwijl we bij kinderen veel heviger symptomen opmerkten. Dat gaat van felle huiduitslag tot zwellingen in de keel en mond, ademhalingsproblemen, bewusteloosheid en zelfs shock en overlijden."
Op zoek naar mogelijke verklaringen voor deze opvallende voedselallergie controleerden de onderzoekers ook het bloed van zo'n 30 jonge baby's met eczeem. "Ook zij hadden al antilichamen tegen hazelnoten aangemaakt. Een deel van hen zal die allergie meegekregen hebben omdat hun moeder hazelnoten of chocolade met deze noten gebruikte. Dat gebeurde zowel voor de geboorte via de placenta als erna via de borstvoeding. Maar we zoeken nog naar andere verklaringen."
"Hoe jonger het kind hoe feller de allergie"
In ons land lijdt vandaag al één op de vier mensen aan een vorm van allergie. "Veruit de snelst groeiende allergie in België en andere Europese landen is die voor een bepaalde component van de hazelnoot. Dat blijkt uit een grote Europese studie waarbij 64 allergiecentra betrokken zijn", zegt professor immunologie Didier Ebo (UZA en Universiteit Antwerpen).
Dat onderzoek leverde nog andere opvallende gegevens op. "Het land waar je woont bepaalt mee hoe gevoelig je reageert op hazelnoten. Allergische Belgen gedragen zich totaal anders dan lotgenoten uit Spanje, Portugal of Italië. In de meer noordelijke Europese landen hebben de meeste volwassen allergielijders overwegend milde symptomen, terwijl zuiderlingen veel heviger reageren, tot ademhalingsproblemen en anafylactische shock (heftige reactie door stoffen in het bloed, red.)."
Allergische baby's
In Antwerpen boog het team van professor Ebo zich over die opvallende toename van de overgevoeligheid aan hazelnoten die ook al opduikt bij heel jonge kinderen en zuigelingen. Zij onderzochten een groep van zo'n 100 (mogelijk) allergische kinderen en volwassenen.
Als eersten kwamen ze erachter dat ook de leeftijd bepalend is voor de symptomen. Hoe jonger de patiënt, hoe feller meestal de allergische reactie op hazelnoot. "Bij de meeste volwassenen beperkte zich dat tot een lichte zwelling aan mond of keel maar bij jonge kinderen en baby's zagen we een totaal ander patroon. Die reacties waren allemaal veel sterker en varieerden van felle huiduitslag, gezwollen lippen en keelholte, ademhalingsproblemen, bewustzijnsverlies tot braken en shock. Enkele kindjes zijn zelfs overleden. De ergste gevallen kwamen terecht op intensieve zorgen."
Choco
De onderzoekers stonden ook versteld van de piepjonge leeftijd waarop het immuunsysteem van baby's al overgevoelig reageerde op zoiets als hazelnoot. "Het jongste patiëntje in ons eerste onderzoek was amper elf maanden en had natuurlijk nooit een hazelnoot gegeten. Zelfs nog geen boterham met choco waarin die noten konden zitten."
Dus gingen ze een stap verder, en trokken ze op onderzoek bij nóg jongere kinderen met eczeem. "Dat is het allereerste symptoom dat wijst op een mogelijke allergie bij baby's. We hebben het bloed gecontroleerd van zo'n derig zuigelingen jonger dan één jaar met die specifieke huiduitslag. Die tests gaven aan dat zowat al die baby's al antilichamen hadden aangemaakt tegen die specifieke hazelnootcomponent", zegt Didier Ebo.
Borstvoeding
Als verklaring zien de onderzoekers verschillende mogelijkheden. "Een deel van de baby's kreeg voor de geboorte hazelnoten binnen via de placenta, omdat hun moeder die noten at. Bij anderen gebeurde dat via de borstvoeding. De meeste baby's met eczeem werden ook geregeld ingesmeerd met vette oliën die vaak extracten van noten bevatten. Die pistes verklaren zowat 50% tot 60% van deze merkwaardige allergie bij baby's. Voor de resterende groep speuren we verder naar oorzaken."
Wal- en pistachenoten
Ook de zoektocht naar andere allergieën gaat voort. "Wat geldt voor de hazelnoot, kan ook opgaan voor walnoten of pistachenoten. We vragen ons af of we de Amerikaanse toer opgaan, waar de massale pindaconsumptie al zorgde voor een grote allergie-epidemie. In Europa zijn we vooral grootverbruikers van hazel- en walnoten. Vaak onbewust want zowat 50% tot 70 % van de chocolade bevat hazelnoten of extracten ervan."
Naast die tegen hazelnoot neemt bij kinderen ook het aantal allergieën tegen gezond voedsel zoals groenten en fruit toe. "Vooral plantaardige producten lokken felle reacties uit. We zien steeds vaker kinderen die geen aardappelen of tarwe meer verdragen."
Allergie voor bepaalde voedingsstoffen zoals hazelnoten kan een hele waaier aan reacties geven van heel milde tot ernstige en zelfs levensbedreigende:
- huiduitslag
- zwelling van keel, lippen, mond
- kortademigheid
- braken
- zweten
- bewusteloosheid
- anafylactische shock, waarbij de bloeddruk sterk daalt in combinatie met flauwvallen, bewusteloosheid en zware ademhalingsproblemen. In het ergste geval kan het leiden tot verstikking.
Bron: Gazet Van Antwerpen 15-01-2011
