Het aantal Belgen dat te kampen heeft met een of meer allergieën, heeft 'een absolute top' bereikt. 'Als we spreken over 25 procent van de Belgen, dan kan je niet anders dan spreken van een epidemie', zegt professor Didier Ebo, allergiespecialist aan het UZ Antwerpen.
Het eerste mooie lenteweer heeft voor een op de vier Belgen ook een heel lelijk neveneffect: de start van een nieuw pollenseizoen, van hoesten, niezen, krabben, in de ogen wrijven. De voorbije dertig jaar is het aantal allergiepatiënten in België fors toegenomen. Was er eerst sprake van een op de vijf Belgen, dan zitten we nu zeker bij een op de vier, neigend naar een op de drie.
Maar er is nóg een opmerkelijke en ernstige verschuiving waargenomen. Vroeger was er een grote kloof tussen de 'klassieke' veroorzakers zoals huisstofmijt en graspollen, en de boompollen- en onkruidallergie. Die laatste groepen hebben de laatste decennia een spectaculaire groei gekend. 'De twee klassiekers, die altijd met ruime voorsprong op één en twee stonden, spelen nu nog altijd 70procent van de lijders parten. De twee andere stegen van vijftien procent naar pieken van intussen vijftig procent', zegt professor Didier Ebo.
Boompollen en bijvoorbeeld bijvoetpollen (een onkruid) hebben een heel erg vervelend kantje voor de mens: het zijn kruisallergieën. Dat betekent dat een allergie ontwikkelen voor bijvoorbeeld berkenpollen -een van de vormen die het vaakst voorkomt- een kettingreactie veroorzaakt. Het immuunsysteem reageert niet alleen -onnodig- op een eiwit van de berkenpol, maar ook op andere vruchten, noten en groenten die hetzelfde eiwit dragen. Die ontwikkeling verloopt geleidelijk -eerst pitvruchten, dan noten, en vervolgens groenten- en ze is eigenlijk niet te verhelpen. Al meer dan de helft van de mensen die gevoelig zijn voor berk, zou al last hebben van allergie voor groenten en fruit. Ook dat aantal gaat in stijgende lijn.
Vieze lucht
De toename, vooral dan van de kruisallergieën, heeft veel te maken met slechte luchtkwaliteit en vervuiling, twee zaken waarvoor België extra gevoelig is. De voorbije week werd er bijvoorbeeld alarm geslagen over de veel te hoge fijnstofconcentraties en de milieu-impact van de alomtegenwoordige dieselwagens. Ook het broeikaseffect speelt zijn rol.
'Het pollenseizoen is zo twee weken vervroegd', zegt professor Ebo. 'Het is er niet alleen langer door geworden, het aantal dagen dat de kritieke grens wordt overschreden is ook toegenomen.' Dat blijkt uit recente simulaties. Amerikaans en Duits wetenschappelijk onderzoek wijst ondertussen ook diesel met de vinger. 'Dieselpartikels plakken. Daar hechten pollen zich makkelijk aan vast, waardoor ze meer verspreid worden.'
Volgens professor Ebo is er geen twijfel mogelijk dat we aan een absoluut hoogtepunt zitten van het aantal allergieën. Maar mogelijk is er ook goed nieuws. 'Er zouden de eerste, prille tekenen zijn van een daling. Want het is een echte epidemie met serieuze gevolgen. Sommige patiënten lijden er weinig onder, maar voor veel anderen ondermijnt de allergie het functioneren door slapeloze nachten en concentratieverlies. Sommigen kunnen zelfs hun contactlenzen niet meer dragen.'
© Het Nieuwsblad, 08-04-2011
