Niet alleen de kwaliteit en de kwantiteit van onze slaap hebben een invloed op de gezondheid, onze houding is minstens even belangrijk. Zowat 95 procent van de bevolking nestelt zich elke nacht in dezelfde positie, al is die lang niet altijd ideaal. Zo slapen drie op de vier in een veilige foetushouding die rugklachten en stress doet verdwijnen, maar wel zorgt voor nek- en hoofdpijn. "Normaal gezien nemen mensen in bed automatisch de positie aan die hen zo weinig mogelijk ongemakken bezorgt", verklaart professor Johan Verbraecken van de Antwerpse Slaapkliniek. "Maar bij specifieke klachten kan de juiste slaappositie veel zorgen wegnemen."
De herstelpositie
- Wat? Zijlings, met de armen in de richting van het lichaam en de benen lichtjes gebogen.
- Goed tegen? Indigestie, maagproblemen en zure oprispingen.
- Slecht voor? Rimpels
De herstelpositie heeft ettelijke voordelen en weinig nadelen. Mensen die last hebben van indigestie, maagproblemen en reflux (waarbij het maagzuur terugkeert naar de slokdarm) dutten het best in deze houding. De problemen verminderen en de pijn wordt verlicht. "De maag en de longen worden tijdens het slapen het minst belast in een zijdelingse positie", vult slaapexpert Johan Verbraecken aan. "Ook voor mensen met verscheidene rugklachten is slapen op deze manier optimaal." Maag- en rugpijnen mogen dan wel verlicht worden, dermatologen waarschuwen voor rimpels bij liggen op de zij. Door op één bepaalde kant te slapen, wordt de druk op de ene kaak verhoogd en kan de lijn tussen de neus en de mond - de lachrimpel - versterkt worden. "Puur theoretisch kan dit wel degelijk, maar het lijkt me eerder onwaarschijnlijk."
Het lijk
- Wat? Plat op de rug met de armen naast het lichaam en de benen ontspannen gestrekt.
- Goed tegen? Artritis.
- Slecht voor? Astma, snurken, slaapapneu en hart.
Zich op de rug neervlijen, is goed voor mensen die last hebben van gewrichtspijnen en artritis omdat het gewicht van het lichaam gelijkmatig verdeeld wordt. "Dit geldt wel alleen voor mensen met een aangepaste, moderne matras die extra steun biedt aan de enkels, schouders en rug", aldus Verbraecken. "Anders zakt de rug als het ware door en veroorzaakt dit net extra klachten." Mensen met korte ademstilstanden in de slaap (slaapapneu), snurkers en hart- en astmapatiënten kiezen beter voor een andere slaaphouding. In deze positie zijn de spieren in de kaak en tong ontspannen en onderhevig aan de zwaartekracht. Daardoor wordt de keelholte smaller en wordt er gesnurkt of ontstaat slaapapneu. Ook het hart en de ademhaling zijn niet gebaat bij deze pose. "Door op de rug te liggen, drukt de vetmassa in de buik op het middenrif. Daardoor vermindert de longcapaciteit en ontstaat een snellere ademhalingsfrequentie, wat tot hart-, ademhalings- en circulatieproblemen kan leiden."
De foetus
- Wat? Zijlings met de armen in de slaaprichting en de benen opgetrokken naar de borst toe.
- Goed tegen? Lagerugpijn, stress, slaapapneu
- Slecht voor? Nek- en hoofdpijn
De meerderheid van de bevolking rolt zich voor het vallen van de nacht in een foetushouding. In deze positie verdwijnen rugklachten en stress als sneeuw voor de zon. "In de foetushouding voelen we ons veilig en beschermd. Niet enkel lagerugpijnen worden hierdoor verlicht, ook slaapapneu stopt. Door de knieën op te trekken - en nóg beter er een kussen tussen te steken - blijft meer vocht in de benen. Dit zorgt voor een beter evenwicht ter hoogte van de keel, waardoor apneu uitblijft." Bij bestaande nekpijn is het zeker in deze positie belangrijk ervoor te zorgen dat de nek- en de rugwervels in een vloeiende lijn doorlopen. Indien niet, kan de nekpijn verergeren en doorstralen naar de rug en het hoofd.
De lepeltjes
- Wat? De foetushouding, maar dan in de armen van de partner, die op dezelfde manier achter of voor je ligt.
- Goed tegen? Stress, rugpijn en slaapapneu.
- Slecht bij? Rug- en nekklachten.
Slapen in de armen van de geliefde vermindert stress, zorgt voor een veilig gevoel en verbetert de relatie. Minpunt is wel dat we ons in de lepeltjeshouding naar de stand van de partner wringen, waardoor de noden van het eigen lijf genegeerd worden. Daardoor loop je het risico het lichaam te forceren en bestaande klachten te versterken. Vooral de rug, nek en schouder worden door het slapen in een nachtelijke omhelzing belast. Het is belangrijk egoïstisch te zijn als het op slapen aankomt, benadrukken de vorsers. "Iedereen moet slapen in de positie waarin hij of zij zich het best voelt, zelfs al zorgt dit voor enige afstand met de partner."
De zonneklopper
- Wat? Plat op buik met de armen naast het lichaam en de benen gestrekt.
- Goed tegen? Snurken.
- Slecht bij? Tandenknarsen, pijnlijke en gevoelloze ledematen.
Fervente snurkers opteren het best voor de 'zonneklopper' - al krijgen de onderkaak en -tanden dan extra druk te verduren. Dit leidt tot knarsen en slijtage van de tanden. "Bij kinderen wordt die houding afgeraden, maar ook voor volwassenen heeft ze wellicht weinig voordelen. Door op de buik te liggen, wordt de ademhaling bemoeilijkt en de keel geblokkeerd", stelt de slaapexpert. Ook de onnatuurlijke kromming van de rug in deze houding is niet optimaal. Zenuwen raken sneller gekneld, met verhoogd risico op pijnlijke en gevoelloze ledematen tot gevolg. Een kussen onder de buik en schouders vangt die kromming op en vermijdt het nodige leed.
© 2011 Het Laatste Nieuws
