Sinds enkele jaren zijn nieuwe geneesmiddelen beschikbaar voor de behandeling van chronische hepatitis B. De kostprijs van deze behandeling bedraagt zowat 5000 euro per patiënt per jaar. De beleidsmakers vroegen aan het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) na te gaan welke groepen patiënten het meest baat kunnen hebben bij deze behandeling, en tegen welke prijs. Het KCE concludeerde dat het behandelen van een meer gevorderd ziektestadium, in dit geval levercirrose, gepaard gaat met de hoogste gezondheidswinst per gespendeerde euro. De berekeningen door het KCE zijn gebaseerd op een origineel onderzoek naar het ziekteverloop en de ziektekosten in samenwerking met een groot aantal leverspecialisten.
Ziekteverloop moeilijk te voorspellen
Chronische hepatitis B is een langdurige ontsteking van de lever die wordt veroorzaakt door het hepatitis B virus. Iemand die de infectie heeft opgelopen kan tijdens vele jaren weinig of geen klachten hebben, maar op termijn is er een risico op levercirrose en leverkanker. Het is momenteel niet eenvoudig te bepalen bij wie en wanneer dit zal gebeuren.
In België worden er ongeveer 1600 chronische hepatitis B patiënten door een leverspecialist opgevolgd. Daarvan hebben er 400 een levercirrose ontwikkeld. Ongeveer de helft van de patiënten komt uit een land van buiten Europa, waar hepatitis B nog meer voorkomt.
Effecten van medicatie op lange termijn nog onduidelijk
De laatste jaren kwamen er nieuwe virusremmers (tenofovir en entecavir) op de markt, die volledig door de ziekteverzekering worden terugbetaald. Zij kunnen het virus langduriger onderdrukken dan de vroegere geneesmiddelen. Op die manier hoopt men het aantal gevallen van levercirrose te verminderen. Of er daarnaast ook een daling zal optreden van het aantal leverkankers en hoe belangrijk die zal zijn is nog onvoldoende gekend. Ook over de neveneffecten op lange termijn weet men weinig.
De kostprijs voor de ziekteverzekering van deze dikwijls levenslange behandeling bedraagt jaarlijks ongeveer 5000 euro per patiënt.
Berekening van kosten en gezondheidswinst gebaseerd op origineel onderzoek
De berekeningen van het KCE zijn gebaseerd op een origineel onderzoek naar het ziekteverloop in functie van de leeftijd, de kwaliteit van leven en de ziektekosten bij meer dan 500 patiënten. Dit gebeurde in samenwerking met een groot aantal leverspecialisten. Dankzij dit onderzoek beschikt het KCE over metingen die nauwkeuriger zijn dan de cijfers en de veronderstellingen waarop de inschattingen vroeger gebaseerd waren.
De opvolging van een grote groep patiënten in het UZ Gasthuisberg toonde voor de eerste keer aan dat de kans op levercirrose sterk toeneemt met de leeftijd van de patiënt. Zo heeft een chronische hepatitis B patiënt van 30 jaar oud op jaarbasis minder kans om cirrose te ontwikkelen dan iemand van 50 jaar oud. Daarnaast bleven alle patiënten met een normale hoeveelheid leverenzymes in het bloed gespaard van levercirrose tijdens de opvolgperiode van gemiddeld 10 jaar.
De berekeningen van de onderzoekers toonden aan dat de kosten om patiënten in een vroeg stadium van de ziekte te behandelen minder goed opwegen tegen de baten, nl de gezondheidswinst die zou worden behaald. Een behandeling van patiënten met levercirrose is dus meer kosteneffectief dan een behandeling in een vroeger stadium.
Het KCE pleit dan ook voor verder onderzoek naar methodes voor het identificeren van patiënten met een duidelijk verhoogd risico op levercirrose, want die patiënten hebben meeste baat bij de behandeling. Ook is er nood aan verder onderzoek naar de langdurige effecten van de antivirale behandeling op het ontstaan van leverkanker.
Het rapport is beschikbaar op de website van het KCE: Economische evaluatie van antivirale behandeling van chronische hepatitis B in België - Deel 2
Chronische hepatitis B is een langdurige ontsteking van de lever die wordt veroorzaakt door het hepatitis B virus. Iemand die de infectie heeft opgelopen kan tijdens vele jaren weinig of geen klachten hebben, maar op termijn is er een risico op levercirrose en leverkanker. Het is momenteel niet eenvoudig te bepalen bij wie en wanneer dit zal gebeuren.
In België worden er ongeveer 1600 chronische hepatitis B patiënten door een leverspecialist opgevolgd. Daarvan hebben er 400 een levercirrose ontwikkeld. Ongeveer de helft van de patiënten komt uit een land van buiten Europa, waar hepatitis B nog meer voorkomt.
Effecten van medicatie op lange termijn nog onduidelijk
De laatste jaren kwamen er nieuwe virusremmers (tenofovir en entecavir) op de markt, die volledig door de ziekteverzekering worden terugbetaald. Zij kunnen het virus langduriger onderdrukken dan de vroegere geneesmiddelen. Op die manier hoopt men het aantal gevallen van levercirrose te verminderen. Of er daarnaast ook een daling zal optreden van het aantal leverkankers en hoe belangrijk die zal zijn is nog onvoldoende gekend. Ook over de neveneffecten op lange termijn weet men weinig.
De kostprijs voor de ziekteverzekering van deze dikwijls levenslange behandeling bedraagt jaarlijks ongeveer 5000 euro per patiënt.
Berekening van kosten en gezondheidswinst gebaseerd op origineel onderzoek
De berekeningen van het KCE zijn gebaseerd op een origineel onderzoek naar het ziekteverloop in functie van de leeftijd, de kwaliteit van leven en de ziektekosten bij meer dan 500 patiënten. Dit gebeurde in samenwerking met een groot aantal leverspecialisten. Dankzij dit onderzoek beschikt het KCE over metingen die nauwkeuriger zijn dan de cijfers en de veronderstellingen waarop de inschattingen vroeger gebaseerd waren.
De opvolging van een grote groep patiënten in het UZ Gasthuisberg toonde voor de eerste keer aan dat de kans op levercirrose sterk toeneemt met de leeftijd van de patiënt. Zo heeft een chronische hepatitis B patiënt van 30 jaar oud op jaarbasis minder kans om cirrose te ontwikkelen dan iemand van 50 jaar oud. Daarnaast bleven alle patiënten met een normale hoeveelheid leverenzymes in het bloed gespaard van levercirrose tijdens de opvolgperiode van gemiddeld 10 jaar.
De berekeningen van de onderzoekers toonden aan dat de kosten om patiënten in een vroeg stadium van de ziekte te behandelen minder goed opwegen tegen de baten, nl de gezondheidswinst die zou worden behaald. Een behandeling van patiënten met levercirrose is dus meer kosteneffectief dan een behandeling in een vroeger stadium.
Het KCE pleit dan ook voor verder onderzoek naar methodes voor het identificeren van patiënten met een duidelijk verhoogd risico op levercirrose, want die patiënten hebben meeste baat bij de behandeling. Ook is er nood aan verder onderzoek naar de langdurige effecten van de antivirale behandeling op het ontstaan van leverkanker.
Het rapport is beschikbaar op de website van het KCE: Economische evaluatie van antivirale behandeling van chronische hepatitis B in België - Deel 2
