Opvolging van diabetespatiënten tijdens de Ramadan

Maandag gaat de Ramadan van start. Tot 29 augustus houden de moslims van zonsopgang tot zonsondergang hun vastenperiode. Een maand waarin moslimspatiënten best van nabij worden opgevolgd door de arts en de apotheker. Een overzicht van de raadgevingen van het BCFI.
Ook al zijn sommige bevolkingsgroepen - kinderen tot aan de puberteit, zwangere vrouwen, personen met een acute of chronische aandoening zoals diabetes - vrijgesteld van de Ramadan, toch nemen velen het risico en vasten. Bovendien geldt de regel om te vasten van zonsopgang tot zonsondergang ook voor geneesmiddelen die via orale weg worden ingenomen.

Deze wijziging in het behandelingsschema kan ervoor zorgen dat het therapeutische effect daalt of dat er ongewenste effecten optreden, onder meer bij de inname van geneesmiddelen met een strikte therapeutisch-toxische marge (anti-epileptica, bronchodilatoren). In sommige gevallen kan worden geopteerd voor een minder frequente inname door over te schakelen op een vorm met verlengde vrijzetting. Er moet ook rekening worden gehouden met een mogelijke gewijzigde concentratie in het organisme omdat de link tussen de inname van het geneesmiddel en de maaltijd gewijzigd is. Dit geldt bijvoorbeeld voor difosfonaten die nuchter moeten worden ingenomen.

Voor risicopersonen (diabetes type 1, gevaar voor complicaties bij diabetespatiënten, onstabiele of slecht gecontroleerde diabetes, zwangere vrouwen met diabetes) raadt het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI) aan een nieuw behandelingsschema op te stellen, de patiënt de belangrijkste symptomen van hypoglycemie te leren herkennen en voorzorgsmaatregelen te voorzien (zoals glucosetabletten) voor als het mocht mislopen.

Wat wijzigingen in de dosering betreft, kan de inname van metformine en glitazonen worden verder gezet zoals voorzien. Voor metformine kan de geschrapte middagdosis bij sommigen worden gecompenseerd door een iets hogere dosis 's avonds. Voor glitazonen kan de dagelijkse dosis in één inname 's avonds worden toegediend. Sulfamiden en gliniden zorgen vaker voor hypoglycemie en meestal moet de dosis worden verlaagd. Bij een - meestal - uitgebreide maaltijd 's avonds kan de dosis worden verlaagd. Diabetespatiënten die met insuline worden behandeld, moeten de toediening die normaal 's middags voor de maaltijd wordt toegediend schrappen of verminderen en compenseren met een aanpassing van traagwerkende insuline.

Men moet diabetespatiënten ook aanraden voor vezelrijke voeding met een lage glycemische index te kiezen en na de inname van hypoglycemiërende middelen een half uur te wachten alvorens suikerrijk voedsel te eten.
01 aug 2011 10u48