De Vlaamse rusthuizen vinden bijna geen verpleegkundigen meer. Bij pas afgestudeerde verpleegkundigen hebben de rusthuizen een slecht imago. Dat blijkt uit een onderzoek van Luc Goutry (CD&V). Het personeelstekort in de Vlaamse rusthuizen is voor de instellingen zelf bijna een taboe. Ze durven er niet mee naar buiten komen, omdat ze vrezen dat de patiënten zouden denken dat ze geen goede verzorging krijgen.
Over de moeilijkheid om openstaande vacatures in te vullen, bevroeg het kamerlid Luc Goutry (CD&V) een aantal ziekenhuizen en rusthuizen en drie federaties van rusthuizen. Hij kreeg 67 antwoorden: 47 van rusthuizen (ongeveer 6 procent van het totale aantal), elf van ziekenhuizen en drie van de federaties. Volgens Goutry een relevante en representatieve steekproef. Hij luidt de alarmbel.
Vooral in de rusthuizen zijn er verpleegkundigen te kort. In één rusthuis worden de taken van een verpleegkundige zelfs gedaan door een verzorgde. Dat leidt tot een hoge werkdruk en dat maakt de sector onaantrekkelijk voor sollicitanten. Naar tijdelijke vervangingen wordt zelfs niet meer gezocht omdat de kandidaten gewoon onvindbaar zijn.
,,De tijd is voorbij dat men in de zorgsector werkte uit roeping'', legt Goutry uit. ,,De onregelmatige uren, het weekeindwerk en de druk op het gezinsleven schrikken jonge mensen af. Ze vinden de verloning niet in verhouding tot de flexibiliteit. Bovendien voelen verpleegkundigen in de rusthuizen zich maatschappelijk ondergewaardeerd. Het is dan ook niet aangewezen om de studieduur te verlengen van drie tot vier jaar.''
Merkwaardig is wel dat er weinig verloop is bij het rusthuispersoneel. Eens men in een rusthuis werkt, slaat het negatieve beeld om. Goutry pleit ervoor om in de rusthuizen meer stageplaatsen voor studenten verpleegkunde aan te bieden. Want volgens zijn onderzoek blijkt dat 70 procent van de stagiairs blijven ,,plakken'' op hun stageplaats.
Ze denken dat de mogelijkheden tot interessant werk en doorgroeien daar groter zijn. Het imago van het ziekenhuis is beter dan dat van een rusthuis.
De toppers zijn ,,sexy'' specialisaties als vroedkunde en pediatrie. Slecht in de markt bij studenten verpleegkunde liggen dan weer psychiatrie, thuiszorg en, vooral, ouderenzorg.
De verpleegkundigen worden dan ook ouder in de rusthuizen. ,,Ik hoop dat als ik oud word en verzorging nodig heb, dat de verpleegkundige die aan mijn bed komt, dan jonger zal zijn dan ikzelf'', zo vertrouwde een rusthuisdirecteur Luc Goutry toe.
Doordat werknemers ouder dan 45 jaar recht hebben op bijkomende vakantiedagen wordt de werkdruk ook almaar hoger. En dat bevestigt op zijn beurt het negatieve imago van de rusthuizen voor afgestudeerde verpleegkundigen. Het is een vicieuze cirkel.
Een bijkomende uitdaging voor de Vlaamse rusthuizen is dat nu ruim de helft van de rusthuisbewoners dementeert. Waar tien jaar geleden het aantal dementen op de totale rusthuispopulatie een kwart bedroeg, is dat nu opgelopen tot ruim de helft. Dat heeft te maken met de hogere instapleeftijd. Vijfentwintig jaar geleden bedroeg die 75 jaar. Nu is dat opgelopen tot 85 jaar. Ook dat stelt hogere bekwaamheidseisen aan het personeel.
,,Het negatieve imago van de rusthuizen wordt een maatschappelijk probleem'', zegt Luc Goutry. ,,Het is de sector van kommer en kwel. Het beeld van hulpeloze, aftakelende mensjes zit er diep in. En de media versterken het.''
,,Ik versta wel dat je als jonge afgestudeerde niet meteen wilt geconfronteerd worden met het lijden en de dood. Maar dat de rusthuissector minderwaardig is, is niet waar. Want de mensen die er werken, werken er graag. Er is weinig verloop bij het personeel.''
Het Zorgakkoord 2000-2005 bepaalde dat er een werkgroep zal worden opgericht die zich moet buigen over de ,,aantrekkelijkheid'' van het beroep. Maar die heeft nog niet gewerkt. Minister van Volksgezondheid Rudy Demotte (PS) heeft wel al promotiecampagnes opgezet, maar die hadden slechts een tijdelijk effect.
Goutry pleit voor een permanent pleidooi voor de verpleegkunde in de rusthuizen. ,,Door de vergrijzing is het dé baan voor de toekomst. Maar niemand wil het doen. Dat wordt een maatschappelijk probleem'', besluit Luc Goutry.
Vooral in de rusthuizen zijn er verpleegkundigen te kort. In één rusthuis worden de taken van een verpleegkundige zelfs gedaan door een verzorgde. Dat leidt tot een hoge werkdruk en dat maakt de sector onaantrekkelijk voor sollicitanten. Naar tijdelijke vervangingen wordt zelfs niet meer gezocht omdat de kandidaten gewoon onvindbaar zijn.
,,De tijd is voorbij dat men in de zorgsector werkte uit roeping'', legt Goutry uit. ,,De onregelmatige uren, het weekeindwerk en de druk op het gezinsleven schrikken jonge mensen af. Ze vinden de verloning niet in verhouding tot de flexibiliteit. Bovendien voelen verpleegkundigen in de rusthuizen zich maatschappelijk ondergewaardeerd. Het is dan ook niet aangewezen om de studieduur te verlengen van drie tot vier jaar.''
Merkwaardig is wel dat er weinig verloop is bij het rusthuispersoneel. Eens men in een rusthuis werkt, slaat het negatieve beeld om. Goutry pleit ervoor om in de rusthuizen meer stageplaatsen voor studenten verpleegkunde aan te bieden. Want volgens zijn onderzoek blijkt dat 70 procent van de stagiairs blijven ,,plakken'' op hun stageplaats.
Negatief imago is sociaal probleem
Uit het onderzoek van Luc Goutry bij ziekenhuizen en rusthuizen blijkt dat twee derde van de afgestudeerde verpleegkundigen het liefst in een algemeen ziekenhuis gaat werken.Ze denken dat de mogelijkheden tot interessant werk en doorgroeien daar groter zijn. Het imago van het ziekenhuis is beter dan dat van een rusthuis.
De toppers zijn ,,sexy'' specialisaties als vroedkunde en pediatrie. Slecht in de markt bij studenten verpleegkunde liggen dan weer psychiatrie, thuiszorg en, vooral, ouderenzorg.
De verpleegkundigen worden dan ook ouder in de rusthuizen. ,,Ik hoop dat als ik oud word en verzorging nodig heb, dat de verpleegkundige die aan mijn bed komt, dan jonger zal zijn dan ikzelf'', zo vertrouwde een rusthuisdirecteur Luc Goutry toe.
Doordat werknemers ouder dan 45 jaar recht hebben op bijkomende vakantiedagen wordt de werkdruk ook almaar hoger. En dat bevestigt op zijn beurt het negatieve imago van de rusthuizen voor afgestudeerde verpleegkundigen. Het is een vicieuze cirkel.
Een bijkomende uitdaging voor de Vlaamse rusthuizen is dat nu ruim de helft van de rusthuisbewoners dementeert. Waar tien jaar geleden het aantal dementen op de totale rusthuispopulatie een kwart bedroeg, is dat nu opgelopen tot ruim de helft. Dat heeft te maken met de hogere instapleeftijd. Vijfentwintig jaar geleden bedroeg die 75 jaar. Nu is dat opgelopen tot 85 jaar. Ook dat stelt hogere bekwaamheidseisen aan het personeel.
,,Het negatieve imago van de rusthuizen wordt een maatschappelijk probleem'', zegt Luc Goutry. ,,Het is de sector van kommer en kwel. Het beeld van hulpeloze, aftakelende mensjes zit er diep in. En de media versterken het.''
,,Ik versta wel dat je als jonge afgestudeerde niet meteen wilt geconfronteerd worden met het lijden en de dood. Maar dat de rusthuissector minderwaardig is, is niet waar. Want de mensen die er werken, werken er graag. Er is weinig verloop bij het personeel.''
Het Zorgakkoord 2000-2005 bepaalde dat er een werkgroep zal worden opgericht die zich moet buigen over de ,,aantrekkelijkheid'' van het beroep. Maar die heeft nog niet gewerkt. Minister van Volksgezondheid Rudy Demotte (PS) heeft wel al promotiecampagnes opgezet, maar die hadden slechts een tijdelijk effect.
Goutry pleit voor een permanent pleidooi voor de verpleegkunde in de rusthuizen. ,,Door de vergrijzing is het dé baan voor de toekomst. Maar niemand wil het doen. Dat wordt een maatschappelijk probleem'', besluit Luc Goutry.
