Een CT-scan ondergaan is niet risicoloos. Het is wenselijk dat in sommige gevallen de dosis röntgenstraling van zo'n scanner verlaagd wordt, zonder dat de betrouwbaarheid van de diagnose daaronder lijdt. Dat is een conclusie van Dr. Tom Mulkens van de universiteit Antwerpen, die voor zijn doctoraal proefschrift de problematiek onderzocht. Mulkens is bezorgd over de massale CT-onderzoeken in ons land en bij uitbreiding in de hele westerse wereld.
In zijn proefschrift gaat Mulkens eerst na wat er bekend is over de relatie tussen lagedosis-röntgenstraling en het mogelijke latere ontstaan van kanker. Vervolgens toont hij aan dat de stralingsdosis met moderne CT-toestellen sterk kan worden beperkt, zonder verlies van diagnostische nauwkeurigheid.
Niet verwaarloosbaar
Het risico voor gebruik van straling door CT en kankersterfte later wordt volgens Mulkens geschat op 0,05 percent. Dat is zeer laag, wanneer we in aanmerking nemen dat de kans dat iemand in de westerse wereld zal sterven aan kanker gemiddeld 25 tot 30 percent bedraagt. Het risico van de CT-straling is dus zeer klein. Maar wanneer we een zeer klein risico vermenigvuldigen met het grote aantal CT-onderzoeken is dit voor de algemene volksgezondheid niet meer verwaarloosbaar. Het risico is ook sterk afhankelijk van de leeftijd. Kinderen lopen meer kans ziek te worden dan ouderen.
In het tweede deel van zijn proefschrift toont Dr. Mulkens met vier studies aan dat bij moderne CT-toestellen de stralingsdosis sterk kan worden beperkt zonder verlies van diagnostische betrouwbaarheid. Zijn eerste onderzoek evalueert een nieuwe techniek om de stralingsdosis te moduleren: er wordt geen vaste of constante dosis gebruikt, maar ze wordt efficiënter verdeeld. Zo kan de stralingsdosis met 20 tot 70 percent worden verminderd zonder verlies van beeldkwaliteit. Mulkens stelde dit vast bij CT-onderzoek van borstkas, buik, nek- en lendenwervels. Mulkens' drie andere studies evalueren de 'lagedosis-CT-techniek': hier wordt de straling beperkt tot het niveau van de dosis bij radiografie. Deze methode geeft een wat mindere beeldkwaliteit, maar voldoet ruimschoots voor een correcte diagnose. Dr. Mulkens toonde dit aan voor drie patiëntengroepen, onder andere bij kinderen met sinusitis en infecties van de bovenste luchtwegen. Telkens kon de stralingsdosis met 50 tot 70 percent verminderd worden, terwijl uit het beeld toch de juiste diagnose naar voren kwam. Met behulp van nieuwe technieken, zoals dosismodulatie en het gebruik van de lagedosis-CT-techniek, kan in vele toepassingen het risico van de straling sterk worden beperkt.
Niet verwaarloosbaar
Het risico voor gebruik van straling door CT en kankersterfte later wordt volgens Mulkens geschat op 0,05 percent. Dat is zeer laag, wanneer we in aanmerking nemen dat de kans dat iemand in de westerse wereld zal sterven aan kanker gemiddeld 25 tot 30 percent bedraagt. Het risico van de CT-straling is dus zeer klein. Maar wanneer we een zeer klein risico vermenigvuldigen met het grote aantal CT-onderzoeken is dit voor de algemene volksgezondheid niet meer verwaarloosbaar. Het risico is ook sterk afhankelijk van de leeftijd. Kinderen lopen meer kans ziek te worden dan ouderen.
In het tweede deel van zijn proefschrift toont Dr. Mulkens met vier studies aan dat bij moderne CT-toestellen de stralingsdosis sterk kan worden beperkt zonder verlies van diagnostische betrouwbaarheid. Zijn eerste onderzoek evalueert een nieuwe techniek om de stralingsdosis te moduleren: er wordt geen vaste of constante dosis gebruikt, maar ze wordt efficiënter verdeeld. Zo kan de stralingsdosis met 20 tot 70 percent worden verminderd zonder verlies van beeldkwaliteit. Mulkens stelde dit vast bij CT-onderzoek van borstkas, buik, nek- en lendenwervels. Mulkens' drie andere studies evalueren de 'lagedosis-CT-techniek': hier wordt de straling beperkt tot het niveau van de dosis bij radiografie. Deze methode geeft een wat mindere beeldkwaliteit, maar voldoet ruimschoots voor een correcte diagnose. Dr. Mulkens toonde dit aan voor drie patiëntengroepen, onder andere bij kinderen met sinusitis en infecties van de bovenste luchtwegen. Telkens kon de stralingsdosis met 50 tot 70 percent verminderd worden, terwijl uit het beeld toch de juiste diagnose naar voren kwam. Met behulp van nieuwe technieken, zoals dosismodulatie en het gebruik van de lagedosis-CT-techniek, kan in vele toepassingen het risico van de straling sterk worden beperkt.
