Levensduur hiv-geïnfecteerde cellen nog korter dan verwacht

NWO-onderzoeker Christian Althaus heeft met behulp van wiskundige modellen vast kunnen stellen dat cellen die geïnfecteerd zijn met hiv nóg korter leven dan tot nu toe werd gedacht. Een kortere levensduur van geïnfecteerde cellen verhoogt de kans dat het virus aan de aandacht van het immuunsysteem ontsnapt. Althaus promoveert op 26 juni aan de Universiteit Utrecht.
Althaus maakt in zijn proefschrift gebruik van wiskundige modellen en computersimulaties om de dynamiek van viruspopulaties en immuunreacties te beschrijven. Hij onderzocht onder andere hoe chronische virale infecties, zoals hiv, onder controle worden gehouden. Ons afweersysteem kan op verschillende manieren proberen om de replicatie van virussen te voorkomen. Zo kunnen geïnfecteerde cellen herkend en gedood worden door zogenoemde cytotoxische T-cellen. Althaus stelde vast dat de replicatie van het virus sterk verminderd wordt, als cellen direct na hun infectie en nog vóór ze virus produceren door afweercellen herkend worden.

In vermomming ontsnappen
Bij iedere nieuwe infectie van een cel kan het virus zich door mutatie veranderen, zodat de nieuwe geïnfecteerde cellen niet meer herkend en gedood worden. Dit proces van 'immune escape' geeft aan hoe sterk het virus door het immuunsysteem onderdrukt wordt. Daarom onderzocht Althaus hoe snel deze nieuwe, voor het immuunsysteem niet herkenbare, virusvarianten opduiken en geselecteerd worden. De hiv-cellen bleken nog korter te leven dan tot nu toe werd gedacht. Dat betekent dat het voor het immuunsysteem nog moeilijker is om de geïnfecteerde cellen te herkennen en dood te maken.

Dit soort onderzoek is nodig om een beter inzicht in virusinfecties te krijgen. De door Althaus ontwikkelde modellen zorgen ervoor dat we beter kunnen begrijpen waarom virale infecties soms door het immuunsysteem goed onder controle gehouden worden en soms niet. Dit biedt mogelijkheden voor verder onderzoek naar het immuunsysteem van door hiv-geïnfecteerde mensen.

Christian Althaus is één van de onderzoekers in de onderzoeksgroep van Rob de Boer. De Boer ontving in 2004 een Vici uit de Vernieuwingsimpuls van NWO. Met deze Vici wil hij een nieuwe, kwantitatieve benadering van de immunologie opzetten.
26 jun 2009 09u49