Onderzoekers hebben een nieuwe verklaring gevonden voor het optreden van verschillen in de ernst van mentale handicap bij mannen. Hoe meer overtollige kopieën van een bepaald gen, hoe ernstiger de handicap. De genetische fout is gelegen op het X-chromosoom. Waarschijnlijk ligt de dosis van het GDI1-gen aan de basis van de verschillen. Dat blijkt uit onderzoek van de groep van Guy Froyen van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) aan de K.U.Leuven, in nauwe samenwerking met Hilde Van Esch van het Centrum Menselijke Erfelijkheid, UZ Leuven en collega’s uit Duitsland en Spanje. De resultaten verschijnen vandaag in “The American Journal of Human Genetics”.
Het is de eerste maal dat wetenschappers onthullen dat de ernst van een mentale aandoening gekoppeld is aan hetaantal kopieën van een gen op het X-chromosoom. Normaal heeft elke man één kopie van dit gen. Bij patiënten met5 kopieën is de verstandelijke handicap veel ernstiger dan bij patiënten met 2 kopieën. Bij 3 kopieën wordt eentussenliggende vorm waargenomen. De wetenschappers stellen in de publicatie tevens een nieuw mechanisme voorwaardoor zulke fouten kunnen ontstaan. Dit mechanisme zou ook aan de basis kunnen liggen van andere genetischeaandoeningen.
Overdracht van prikkels verstoord
Fouten in het GDI1-gen werden al eerder gevonden in enkele patiënten bij wie mentale retardatie gebonden is aanhet X-chromosoom (XLMR). Bij deze patiënten is de productie van GDI1 in de hersenen verstoord, waardoor deoverdracht van prikkels in de hersenen wordt bemoeilijkt. Nieuw bij dit onderzoek is dat een te hoge productie vanGDI1 ook schadelijk blijkt te zijn. Hoe hoger de productie, hoe groter de verstoring.
Enkel bij mannelijke patiënten
De ontdekking werd gedaan door dna-onderzoek bij verschillende families waarin alleen mannen te kampen hebbenmet een verstandelijke handicap. Bij zulke families komen er fouten voor in het X-chromosoom en spreekt men vanXLMR. mannen hebben het X-chromosoom slechts in één versie. Vrouwen bezitten een reservekopie, waardoorfoutieve informatie kan gemaskeerd worden.
2 tot 3% van de bevolking heeft een verstandelijk handicap
Verstandelijke handicap komt voor in 2 tot 3% van onze bevolking. De handicap kan te wijten zijn aan externefactoren, zoals zuurstoftekort bij de geboorte, of aan fouten in het erfelijk materiaal. Bij genetische (erfelijke)oorzaken is de identificatie van het precieze defect van cruciaal belang voor de medische begeleiding van de patiëntof om het risico bij een kinderwens in te schatten. Recente schattingen gaan ervan uit dat bij ongeveer 30% van depatiënten een defect op het X-chromosoom aan de basis ligt. Bij meer dan de helft van de XLMR-patiënten is hetverantwoordelijke gen nog niet geïdentificeerd. Dit onderzoek levert een bijdrage om die leemte in te vullen.
Voor alle verdere vragen kan u contact opnemen met de het VIB op volgend emailadres op patienteninfo@vib.be of bij de verschillende Genetische Centra in Vlaanderen
Overdracht van prikkels verstoord
Fouten in het GDI1-gen werden al eerder gevonden in enkele patiënten bij wie mentale retardatie gebonden is aanhet X-chromosoom (XLMR). Bij deze patiënten is de productie van GDI1 in de hersenen verstoord, waardoor deoverdracht van prikkels in de hersenen wordt bemoeilijkt. Nieuw bij dit onderzoek is dat een te hoge productie vanGDI1 ook schadelijk blijkt te zijn. Hoe hoger de productie, hoe groter de verstoring.
Enkel bij mannelijke patiënten
De ontdekking werd gedaan door dna-onderzoek bij verschillende families waarin alleen mannen te kampen hebbenmet een verstandelijke handicap. Bij zulke families komen er fouten voor in het X-chromosoom en spreekt men vanXLMR. mannen hebben het X-chromosoom slechts in één versie. Vrouwen bezitten een reservekopie, waardoorfoutieve informatie kan gemaskeerd worden.
2 tot 3% van de bevolking heeft een verstandelijk handicap
Verstandelijke handicap komt voor in 2 tot 3% van onze bevolking. De handicap kan te wijten zijn aan externefactoren, zoals zuurstoftekort bij de geboorte, of aan fouten in het erfelijk materiaal. Bij genetische (erfelijke)oorzaken is de identificatie van het precieze defect van cruciaal belang voor de medische begeleiding van de patiëntof om het risico bij een kinderwens in te schatten. Recente schattingen gaan ervan uit dat bij ongeveer 30% van depatiënten een defect op het X-chromosoom aan de basis ligt. Bij meer dan de helft van de XLMR-patiënten is hetverantwoordelijke gen nog niet geïdentificeerd. Dit onderzoek levert een bijdrage om die leemte in te vullen.
Voor alle verdere vragen kan u contact opnemen met de het VIB op volgend emailadres op patienteninfo@vib.be of bij de verschillende Genetische Centra in Vlaanderen
