De percutane aortaklep is een kunstklep die ingebracht kan worden via een slagader in de lies. Ze is bedoeld voor mensen voor wie een klassieke operatie te riskant of onmogelijk is. In 2008 adviseerde het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) om deze ingreep niet terug te betalen. Er waren twijfels over de veiligheid: de toen beschikbare gegevens suggereerden na de ingreep een hogere sterfte dan na een openhartoperatie. Bovendien is de ingreep bijna tweemaal zo duur. De ziekteverzekering volgde het advies van het KCE, wat zorgde voor heftige reacties in de pers.
Onlangs werden de resultaten van een recente Amerikaanse klinische studie bekendgemaakt. Op basis hiervan adviseert het KCE nu om de ingreep terug te betalen voor een beperkte goed afgelijnde groep patiënten. Het gaat om mensen bij wie de klassieke operatie onmogelijk is om anatomische redenen, omdat ze bvb littekens hebben opgelopen door vroegere bestraling in de hartstreek of na vorige hartoperaties. Het gaat jaarlijks om 25 à 30 mensen, ongeveer 10% van iedereen die vandaag een percutane hartklep ingeplant krijgt. Voor patiënten die nog de klassieke operatie kunnen ondergaan, of die te ziek zijn om nog een substantieel voordeel te kunnen halen uit een TAVI ingreep, beveelt het KCE de terugbetaling niet aan.
Wat is een percutane aortaklep?
De aortaklep voorkomt dat er bloed uit de aorta naar de hartkamer teruglekt. Door ouderdom of aangeboren misvormingen kan die hartklep verkalken en dichtslibben (‘aortaklepstenose’). Aortaklepstenose is de meest voorkomende hartklepaandoening bij volwassenen. De klassieke behandeling is het chirurgisch vervangen van de klep door een prothese, wat zeer goede resultaten geeft.
Voor bepaalde patiënten, zoals fragiele bejaarden, kan een openhartoperatie echter te riskant of zelfs onmogelijk zijn. Daar komt dan de percutane aortaklepvervanging (TAVI-Transcatheter Aortic Valve Insertion) om de hoek kijken. Bij deze methode wordt de nieuwe hartklep via een grote slagader van de lies naar het hart geschoven. Kostprijs: 18.000 € per stuk, zes maal zoveel als de klassieke kunstklep, terwijl de totale kost van de ingreep bijna het dubbele bedraagt van die van de klassieke operatie.
De houding met betrekking tot terugbetaling verschilt sterk van land tot land. Duitsland betaalt volledig terug. De VS, Australië en België dan weer helemaal niet. In een aantal landen, zoals Nederland, Frankrijk, het VK en Canada staat de terugbetaling ter discussie of gebeurt ze onder voorwaarden.
Tot nog toe niet terugbetaald wegens twijfels over veiligheid en hoge kostprijs
In 2008 uitte het KCE zijn bezorgdheid over de veiligheid van de methode (KCE-rapport 95). De toén beschikbare gegevens suggereerden dat TAVI niet veiliger was dan de klassieke operatie, in tegenstelling tot wat werd gedacht. Dat en de hoge kostprijs is de reden waarom het riziv de techniek tot nu toe niet terugbetaalt. Het zorgde vorig jaar voor een verhitte discussie in de pers, toen Antwerpse cardiologen meldden dat zij (of hun ziekenhuis) de kosten van de ingreep zelf betaalden. Het KCE had ondertussen meegedeeld dat het zijn advies zou herbekijken zodra de resultaten van de Amerikaanse PARTNER studie bekend zouden worden. Deze resultaten werden onlangs gepubliceerd.
Conclusies op basis van de Amerikaanse studie:
Terugbetaling aanbevolen voor patiënten die inoperabel zijn wegens anatomische beperkingen
Het KCE stelt voor TAVI slechts terug te betalen voor patiënten die om anatomische redenen niet op de klassieke wijze kunnen geopereerd worden. Het gaat bijvoorbeeld om mensen bij wie een operatie onmogelijk is door littekenweefsel dat ze opliepen door bestraling van de hartstreek of vorige hartoperaties. De Amerikaanse studie wees uit dat dit type patiënten het grootste voordeel haalt uit een TAVI ingreep.
In België zijn er jaarlijks 25 à 30 dergelijke patiënten, ongeveer 10% van iedereen die vandaag een TAVI ondergaat. Eén of 2 hartcentra zouden in België volstaan om aan deze vraag te voldoen.
Voor patiënten die nog op de klassieke manier kunnen geopereerd worden of die een te slechte algemene toestand hebben voor een ingreep wordt terugbetaling van TAVI niet aanbevolen
TAVI wordt beter niet uitgevoerd en terugbetaald bij patiënten die nog een klassieke operatie kunnen ondergaan, zelfs als ze daarbij een hoog operatierisico lopen. Voor deze groep biedt TAVI geen betere overleving, terwijl de kostprijs veel hoger is en de patiënten dubbel zoveel risico lopen op een beroerte.
Bij mensen die door bijkomende medische problemen niet kunnen geopereerd worden beveelt het KCE de terugbetaling van TAVI evenmin aan. Zelfs na een succesvolle TAVI ingreep, blijft hun levensverwachting en levenskwaliteit erg beperkt.
Het rapport is beschikbaar op de website van het KCE: Transcatheter aortakunstklep implantatie (TAVI) : een Health Technology Assessment actualisatie
Wat is een percutane aortaklep?
De aortaklep voorkomt dat er bloed uit de aorta naar de hartkamer teruglekt. Door ouderdom of aangeboren misvormingen kan die hartklep verkalken en dichtslibben (‘aortaklepstenose’). Aortaklepstenose is de meest voorkomende hartklepaandoening bij volwassenen. De klassieke behandeling is het chirurgisch vervangen van de klep door een prothese, wat zeer goede resultaten geeft.
Voor bepaalde patiënten, zoals fragiele bejaarden, kan een openhartoperatie echter te riskant of zelfs onmogelijk zijn. Daar komt dan de percutane aortaklepvervanging (TAVI-Transcatheter Aortic Valve Insertion) om de hoek kijken. Bij deze methode wordt de nieuwe hartklep via een grote slagader van de lies naar het hart geschoven. Kostprijs: 18.000 € per stuk, zes maal zoveel als de klassieke kunstklep, terwijl de totale kost van de ingreep bijna het dubbele bedraagt van die van de klassieke operatie.
De houding met betrekking tot terugbetaling verschilt sterk van land tot land. Duitsland betaalt volledig terug. De VS, Australië en België dan weer helemaal niet. In een aantal landen, zoals Nederland, Frankrijk, het VK en Canada staat de terugbetaling ter discussie of gebeurt ze onder voorwaarden.
Tot nog toe niet terugbetaald wegens twijfels over veiligheid en hoge kostprijs
In 2008 uitte het KCE zijn bezorgdheid over de veiligheid van de methode (KCE-rapport 95). De toén beschikbare gegevens suggereerden dat TAVI niet veiliger was dan de klassieke operatie, in tegenstelling tot wat werd gedacht. Dat en de hoge kostprijs is de reden waarom het riziv de techniek tot nu toe niet terugbetaalt. Het zorgde vorig jaar voor een verhitte discussie in de pers, toen Antwerpse cardiologen meldden dat zij (of hun ziekenhuis) de kosten van de ingreep zelf betaalden. Het KCE had ondertussen meegedeeld dat het zijn advies zou herbekijken zodra de resultaten van de Amerikaanse PARTNER studie bekend zouden worden. Deze resultaten werden onlangs gepubliceerd.
Conclusies op basis van de Amerikaanse studie:
Terugbetaling aanbevolen voor patiënten die inoperabel zijn wegens anatomische beperkingen
Het KCE stelt voor TAVI slechts terug te betalen voor patiënten die om anatomische redenen niet op de klassieke wijze kunnen geopereerd worden. Het gaat bijvoorbeeld om mensen bij wie een operatie onmogelijk is door littekenweefsel dat ze opliepen door bestraling van de hartstreek of vorige hartoperaties. De Amerikaanse studie wees uit dat dit type patiënten het grootste voordeel haalt uit een TAVI ingreep.
In België zijn er jaarlijks 25 à 30 dergelijke patiënten, ongeveer 10% van iedereen die vandaag een TAVI ondergaat. Eén of 2 hartcentra zouden in België volstaan om aan deze vraag te voldoen.
Voor patiënten die nog op de klassieke manier kunnen geopereerd worden of die een te slechte algemene toestand hebben voor een ingreep wordt terugbetaling van TAVI niet aanbevolen
TAVI wordt beter niet uitgevoerd en terugbetaald bij patiënten die nog een klassieke operatie kunnen ondergaan, zelfs als ze daarbij een hoog operatierisico lopen. Voor deze groep biedt TAVI geen betere overleving, terwijl de kostprijs veel hoger is en de patiënten dubbel zoveel risico lopen op een beroerte.
Bij mensen die door bijkomende medische problemen niet kunnen geopereerd worden beveelt het KCE de terugbetaling van TAVI evenmin aan. Zelfs na een succesvolle TAVI ingreep, blijft hun levensverwachting en levenskwaliteit erg beperkt.
Het rapport is beschikbaar op de website van het KCE: Transcatheter aortakunstklep implantatie (TAVI) : een Health Technology Assessment actualisatie
